TuneUp Utilities Program


 မွတ္မွတ္ရ တပ်င္းအသံုးဝင္ေရ TuneUp Utilities ကို တင္ပီးလိုက္ပါယင့္..။ ဇာပိုင္သံုးဖို႕လဲဆိုစြာကိုေတာခါ မရွင္းပါျပပါဗ်ာလ္..။
TuneUp Utilities can make your Windows operating system faster, more comfortable and more secure with just a few mouse clicks. And all operations performed on the operating system are completely safe, because all changes are monitored by TuneUp Rescue Center and can be undone at any time. All TuneUp Utilities modules can be accessed through a common interface that is divided into six categories.

The software helps both beginners and experts to make Windows meet their needs in a way that is better, easier and safer. All important system options are explained in an easy way and can be turned on or off at the click of your mouse. TuneUp Utilities will then make the necessary changes in the registry or boot files automatically. We place a high value on system stability, so that Windows won't stop working reliably. And most changes that you make can be undone in TuneUp Rescue Center - easily and safely.

TuneUp Utilities automatically runs important maintenance tasks for you, makes you aware of any problems and offers simple solutions. This ensures performance is always at its best. A slow and untidy computer is now a thing of the past for you. You can also use TuneUp Utilities to customize the appearance of your Windows system - to make working on your computer more enjoyable.

Additional functions
TuneUp Utilities offers you transparency and safety and keeps you up to date. Stay informed with the System information and Optimization Report, undo changes made accidentally, or check for available updates. From fast and safe editing of the registry to deleting data — even computer experts will find applications to meet their needs.You can find all the features that provide you with an overview of your PC and more security in this area.
• Display TuneUp Optimization Report
• Undo changes
• Check for updates
• Show system information
• Permanently erase data
• Editing the registry

Homepage - http://www.tune-up.com

ဒီပံုကေတာ computer ပြင့္လာတာနဲ႕ Windown ကိုယ္စား ေပၚလာမယ့္ပံုပါ။


ေဒပံုကေတာ Destop ကို ဇာေလာက္တိ ထားဖို႕လို႕ ဆိုစြာကို ကိုယ္ႀကိဳက္ေတပိုင္ ျပင္ဆင္လို႕ရပါေရ။ 

ေဒပံုကေတာ  Program တခုတည္းမွာ ပါဝင္လာေရ Software ေခ်တိကို သိေအာင္ျပထားစြာ။ ေဒ Program တစ္ခုမွာ Software အခု၂၀ ေက်ာ္ေတာင္ပါလာေရ။ ေဒဟင့္တိကို သံုးဖို႔ဆိုေက ေတာင္ေတာ္မ်ားမ်ား Computer ကို သန္႕ရွင္းလို႕ရေရ တျခား Software တိကုိေတာင္ မလိုေအာင္ ေကာင္းပါေရ..။

 

26.10.11 | Posted in , , | Read More »

winamp Program မွာ ပံုအလွပေခ်တိ ထည့္ဂါတ္ေမ

ေဒနိန္႕ က်ေနာ္ Software တစ္္ခုကို မွ်ဝီးပီးခ်င္ပါေရ..လူတိုင္းကေတာ သိဖို႕ထင္ပါေရ…
ပံုကေတာ က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းေအးမ တစ္ေယာက္ပံုကို လုပ္ထားစြာပါ..။ ေဒပိုင္လုပ္ပံုကေတာ  လြယ္ပါေရ။..အယင္းဆံုး ေဒ Program မွာ Computer မွာ Run လိုက္ပါ...။
က်ေနာ္လုပ္ထားေရပံုအတိုင္ စလုပ္ဂါတ္ေမ..။
Software ကို ဖြင့္လိုက္စြာနန္႕ ဒီပိုင္ေပၚလာပါလိမ္ေမ…..ပံုထည့္ဖို႕အတြက္ဆိုေက Load ကို ႏွိပ္လိုက္ပါ…
Software ကို ဖြင့္လိုက္စြာနန္႕ ေဒပိုင္ေပၚလာပါေရ…..ပံုထည့္မယ္ဆိုရင္ Load ကို ႏွိပ္လိုက္ပါ…

ေဒမွာ ကိုလိုခ်င္တဲ့ပံုကို လိုက္ရွာျပီး Open ပီးလိုပ္ပါ…
စာတိရြီးဖို႕ဆိုေက Click ႀကည့္လိုက္ပါ..။ .ယင္းခ်င့္ကေတာ လြယ္ပါေရ..စမ္းႀကည့္ရင္ သိလာဖို႕စြာပါ..
Open လို႕ ႏွိပ္လို႕ျပီးစြာန္႕ ေဒပိုင္ပံုစံ ေပၚလာပါေရ..။
ျပီးစြာနန္႕ Make Skin ကို ႏွိပ္လိုက္ပါ..
Make Skin ကို ႏွိပ္လိုက္ျပီးစြာနန္႕ Player Style ေပၚလာပါဗ်ာလ္….အေရာင္တိကို ကိုယ္လိုခ်င္သလိုသာ ေျပာင္းလိုက္ပါ.. ။…Destop မွာ Save လုပ္ထားလိုက္ပါ...
ကိုယ္လုပ္ထားေရ player ဖိုင္းနာေမကို Click ႏွစ္ခ်က္ႏွိ္ပ္ျပီး ဖြင့္လိုက္ေက ရပါဗ်ာလ္..။  ျပီးေက  Ok နန္႕ No ဆိုျပီးေက ေပၚလာပါေရ..။Ok လို႕ ႏွိပ္လိုက္ပါ..။
ေနာ္ဆံုး .... player ပံုတိ ေပၚလာပါလိမ္ေမ..။

မသိေရလူတိကေတာ ဆရာႀကီးထင္နိန္ဖို႕သိ...။ လူတိအထင္ႀကီးေအာင္ စမ္းႀကည့္လိုက္ပါ..။ အားလံုးကို ေက်းဇူးတင္ပါေရ...။ 

ပရိုကရမ္ကို ေဒမွာက ေဒါင္းလိုက္ပါဖိ
 


ျမတ္ခိုင္.......။

25.10.11 | Posted in , , | Read More »

Oxford Collocations Dictionary 2nd Edition 2009

Come again to share "Oxford Collocations Dictionary 2nd Edition 2009". This dictionary is also able to be downloaded on rarbg site usign the Torrent Download. I give detail how to download HERE. But  fortunately to install this dictionary, no need DAEMON Tools to like installing the Cambridge Advanced Learner’s Dictionary.


Description: 

Which words usually go together? This dictionary shows you the common word combinations (collocations) that are essential for natural-sounding British and American English. Completely revised and extended, the new edition has over 250,000 collocations and over 75,000 examples.

New for this edition:

    • Based on the Oxford English Corpus, a 2-billion word corpus that provides authoritative information on the most typical collocations.

    • Collocations only found in British or American English are clearly labelled.

    • Examples, using British and American English, show how collocations work in context.

    • Headwords printed in blue help you find the right word faster.

    • CD-ROM with the complete dictionary, a searchable index that makes it easy to find the collocation you are looking for, and practice exercises.

    • CD-ROM has pop-up definitions of every word included in the dictionary, with spoken pronunciation of British and American English.


Also included:

    • Collocations grouped according to part of speech and meaning.

    • Usage notes show collocations shared by sets of words such as languages and seasons.

    • 16-page Study section.




25.10.11 | Posted in , , | Read More »

Adobe Indesign CS3 လိုခ်င္သူမ်ား



Adobe Indesign CS3 ကို တင္ပီးလိုက္ပါယင့္.။ လိုေရနီရာမွာ သံုဂါတ္ပါ..။ Adobe Indesign CS2 ကိုေလ့ ျပန္တင္ပီးဖို႕ ႀကိဳးစားနီပါေရ..။ ေဒခ်င့္ကို အသံုးျပဳေရ စာအုပ္ကိုေလ့ တင္ပီးပါေမ..။










25.10.11 | Posted in , , | Read More »

ကိုလိုနီစနစ္ ဖ်က္သိမ္းေရးနန္႔ အမ်ိဳးသားေရးတာ၀န္

အေမရိကန္ေရာက္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားေရ (၁.၁.၁၁)နိန္႔မွာ (၂၂၆)ႏွစ္ေျမာက္ ရခိုင္ျပည္အခ်ဳပ္ အျခာအာဏာ  က်ဆံုးနိန္႔ အထိမ္းအမွတ္ အျဖစ္ နယူးေယယာက္ၿမ့ိဳ ကုလသမဂၢ  UN ႐ံုးေရွ႕၌ ဗမာကိုလိုနီစနစ္သတ္မွတ္ပီးရန္ ေတာင္းဆိုဆႏၵျပေၾကာင္း 2011 January လထုတ္ Arakan Post Journal မွတဆင့္ သိရေရ။ ၀မ္းေျမာက္စရာ သတင္းေကာင္းပါ။ အမ်ိဳးသားေရး တာ၀န္ေၾကပြန္သူမ်ားအျဖစ္ ခ်ီးက်ဴးပါေရ။ အေၾကာင္းမွာ မိမိတိုင္းျပည္၊ မိမိလူမ်ိဳးအား အခြင့္အေရးအတြက္ ေတာင္းဆိုမႈႏွင့္ လုပ္ေဆာင္မႈတိုင္းမွာ အမ်ိဳးသားေရး တာ၀န္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင္း ျဖစ္ေတ။ အမ်ိဳးသားေရးဟူသည္မွာ
ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္နန္႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရရွိရန္ေဆာင္ရြက္မႈတိုင္းကို ေခၚပါေရ။ ယင္းအမ်ိဳးသားေရးကို ယင္းတိုင္းျပည္ယွိအမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားက ထမ္းေဆာင္ရန္ တာ၀န္ယွိေရ။ ရခိုင္ျပည္ သီးသန္႔
လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ရန္ တာ၀န္မွာ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိုင္းမွာ တာ၀န္ယွိေရ။ ယင္းအမ်ိဳးသားေရး တာ၀န္ကို အေမရိကန္ေရာက္ ရခိုင္အမ်ိဳးသား (၃၀)ေက်ာ္ ထမ္းေဆာင္ျခင္းေရ တရားေရ၊ မွန္ကန္ေရ။ ကိုယ့္တိုင္းျပည္၊ ကိုယ့္လူမ်ိဳးမ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ေဆာင္ရြက္ ရာလည္းေရာက္ေတ။ အခုပိုင္
စုေ၀းတိုင္ပင္ၿပီး ဗမာကိုလိုနီစနစ္ဖ်က္သိမ္းေရးကို ေတာင္းဆိုသင့္စြာ ၾကာျမွင့္ၿပီျဖစ္ေတ။ ရာစုအလီလီ ဆက္လက္ကၽြန္ျဖစ္ရျခင္းေရ ကိုယ့္အခြင့္အေရးကို ကိုယ္မေတာင္းဆိုတတ္ျခင္းေၾကာင္း ျဖစ္ေတ။
အခုေတာင္းဆိုမႈေရ ရခိုင္အမ်ိဳးသား မ်ားအခြင့္အေရးျဖစ္ေတ။ ယင္းနန္႔ ေအဗမာကိုလိုနီစနစ္ ဖ်က္သိမ္းေရး ေတာင္းဆိုမႈကို “ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈႀကီး”အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ဖန္တီးယူသင့္ေရ။ ျပည္ပေရာက္
ရခိုင္သားမ်ားအားလံုး စုေပါင္းပါ၀င္ေအာင္ စုစည္းသင့္ေရ။
ျပည္တြင္း/ျပည္ပယွိ ရခိုင္သားမ်ား၊ အသင္းအစုဖြဲ႔စည္းမ်ား ပါ၀င္ေတာင္းဆိုမႈကို ျပဳလုပ္ႏိုင္ေက ဗမာကိုလိုနီစနစ္ ဖ်က္သိမ္းပီးကတ္ရဖို႔ျဖစ္ေတ။ အေၾကာင္းမွာ (၁၉၆၀)ခု၊ ဒီဇဘၤာ (၁၄)ရက္နိန္႔မွာ ကိုလိုနီကၽြန္ျပဳခံႏိုင္ငံမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ကုလသမဂၢမွ ေဆာင္ရြက္ပီးရန္ အာမခံထုတ္ျပန္ေၾကျငာ ထားၿပီးျဖစ္ျခင္းေၾကာင္း ျဖစ္ေတ။
ဤအာမခံခ်က္ေရ အေၾကာင္းမဲ့ ထြက္ေပၚလာသည္ကား မဟုတ္ေပ။ အေၾကာင္းရင္းခံယွိေရ။
(၁၉၃၇)ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ ဒုတိယ ကမၻာ စစ္ျဖစ္ပြားေရ။ ဖက္ဆစ္ နာဇီ ဂ်ာမာန္၊ အီတလီ၊ ဂ်ပန္က တဖက္၊ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္၊ ရွရွားမဟာမိတ္ကတဖက္ အျပန္အလွန္တိုက္ ခိုက္ခဲ့ေရ။ စစ္ႀကီးက်ယ္ျပန္႔ႀကီးထြားေရအခါ လက္နက္အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံမ်ား ျဖတ္ကတ္ေတ။ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္၊
ရွရွား႐ို႕ေရ လက္နက္အင္အား ယွိေကေလ့ လူအင္အား အရင္းအျမစ္ကို လိုလားေရ။ ယင္းနန္႔ မိမိ႐ို႕ ကၽြန္ျပဳထားေရ ကိုလိုနီကၽြန္ႏိုင္ငံမ်ားမွ လူအင္ အားကိုရွာႀကံေရ၊ ေတာင္းခံၾကေရ။ ယင္းခါ ကိုလိုနီကၽြန္ျပဳခံ ႏိုင္ငံမ်ားက ကိုလိုနီအရွင္သခင္မ်ားအား စစ္တိုက္ရန္ လူအင္အားကို ပီးပါေမ။
စစ္ႀကီးၿပီးဆံုးပါက လြတ္လပ္ေရးပီးရေမ။ ဟူ၍ အာမခံခ်က္ကို တညီတညြတ္တည္း ေတာင္းဆိုၾကေရ။ လူအင္အား အရင္းအျမစ္ကို လိုလားၾကေရ အရွင္သခင္မ်ားက ဤေတာင္းဆိုခ်က္ေရ တရားမွ်တေရ ေတာင္းဆိုခ်က္အျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ မျငင္းသာဘဲ လြတ္လပ္ေရးပီးရန္ ဂတိအာမခံခ်က္ကို ပီးခကတ္ေတ။ ယင္းနန္႔ဇူး အေမရိကန္၊ ၿဗိတိ၊ ရွရား ႀကီးသံုးႀကီး ညီလာခံမွ “စစ္ႀကီးၿပီးဆံုးပါက
ကိုလိုနီစနစ္ဖ်က္သိမ္းၿပီး လြတ္လပ္ေရးပီးပါေမ”ဟု စစ္ႀကီးအတြင္းမွာ ေၾကျငာခဲ့ေရ။ ဒုတိယကမၻာစစ္ေရ (၁၉၄၅)ခု ႏွစ္မွာ ၿပီးဆံုးေရ။ ႀကီးသံုးႀကီးမွ ႀကီးမႉးက်င္းပကာ (၁၉၄၅)ခု၊ ဧၿပီ (၂၅)ရက္နိန္႔မွာ
ႏိုင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္ အသင္းႀကီးျဖစ္ေတ (United Nation Organization - UNO) ကမၻာကုလသမဂၢအဖြဲ႔ႀကီးကို ဖြဲ႔စည္းေရ။ ယင္းအဖြဲ႔ႀကီး၏ လက္ေအာက္ခံအျဖစ္ မလြတ္လပ္ေသးေရ တိုင္းျပည္မ်ားအား ေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ေရးေကာင္စီ (သို႔) ကိုလိုနီစနစ္ပေပ်ာက္ေရးေကာင္စီ (United Nation Trusteeship Council –UNTC)ကို ယင္းႏွစ္မွာပင္ ဖြဲ႔စည္းၿပီး ကိုလိုနီႏိုင္ငံမ်ားကို လြတ္လပ္ေရး ရေစခဲ့ေရ။ ကိုလိုနီကၽြန္ျပဳခံ ႏိုင္ငံမ်ား လြတ္လပ္ေတ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ကမၻာ့မွာ ထင္ရွားစြာယွိေရ။
အဖရခိုင္ျပည္လည္း ကိုလိုနီကၽြန္ျပဳခံ ႏိုင္ငံျဖစ္ေတ။ ရခိုင္သမိုင္းကို ေျခရာေကာက္ေက ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားေရ လြန္ခေရ ႏွစ္ေပါင္း (၅၀၀၀)ေက်ာ္ကာလအထိ ရခိုင္ဘုရင္ အဆက္ဆက္နန္႔ ၿမ့ိဳေတာ္ အဆက္ဆက္႐ို႕မွာ ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ႐ို႕မွာ တိုးတက္ေကာင္းမြန္ခဲ့ၿပီး ကိုယ့္ထီးကိုယ္နန္းနန္႔ ေနထိုင္ခဲ့ေရ တိုင္းျပည္တျပည္၊ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးျဖစ္ေတ။ အမ်ိဳးသား သစၥာေဖါက္ ဦးသံေဒ၊
ေမာင္စံထြန္း ႐ို႕အုပ္စုေရ ဗမာဘုရင္ ေမာင္၀ိုင္းကို ဖိတ္ေခၚၿပီးေက အဖရခိုင္ျပည္ႀကီးကို သိမ္းပိုက္ခိုင္းလီေရ။ ဗမာဘုရင္ေမာင္း၀ိုင္း၏ သားေတာ္ ေမာင္ေပၚ ဦးစီးေရ ပေဒသရာဇ္တပ္မ်ားေရ အတြင္းသစၥာေဖါက္ ဦးသံေဒ အုပ္စုကို လက္ရေရအခါ ရခိုင္မင္းသား မင္းဟရီကိုနန္းတင္ရန္ လိမ္ညာလွဲ႔ဖ်ားအေၾကာင္းျပကာ ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ရခိုင္ထီးနန္းကို အလြယ္တကူ ၀င္ေရာက္ သိမ္းပိုက္ အႏိုင္ရခကတ္ေတ။ ယင္းနန္႔ (၁၇၈၄)ခု၊ ဒီဇဘၤာ(၃၁)ရက္ေရ ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ ထီးက်ိဳးစည္ေပါက္၊ နန္းရာေပ်ာက္ေတ ႏွစ္ျဖစ္ေတပိုင္၊ ယင္းဆိုးရြားလွေရ ကံၾကမၼာသမိုင္းေၾကာင္းအရ ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ ကိုလိုနီကၽြန္ဘ ၂၂၆ ႏွစ္ထိ ရွည္ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္ေတ။ ယင္းကၽြန္ဘ၀ကို
စုစည္းေပါင္းစည္းလိုက္ေက …
(က) (AD-၁၇၈၄ မွ ၁၈၂၄)ခုႏွစ္ထိ၊ ႏွစ္ (၄၀)ေရ ဗမာပေဒသရာဇ္ ကိုလိုနီကၽြန္အျဖစ္ လူမ်ိဳးတံုးေအာင္ သတ္ျဖတ္ခံရမႈနန္႔ ဓါးမိုး အုပ္ခ်ဳပ္ဖိႏွိပ္မႈေအာက္မွာ နီခရေရ။
(ခ) (AD-၁၈၂၄ မွ ၁၉၄၂)ခုႏွစ္ထိ၊ ႏွစ္ (၁၁၈)ႏွစ္ေရ ၿဗိတိသွ် အရင္းရွင္နယ္ခ်ဲ႕မ်ား၏ ကိုလိုနီကၽြန္ဘ၀အျဖစ္ စီးပြားေရး သြီးစုပ္ ေခ်လွဲ႔ မႈႏွင့္ နယ္ၿမီမ်ားကို ရက္ရက္စက္စက္ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာခံရမႈေအာက္မွာ
နီခရေရ။
(ဂ) (AD-၁၉၄၂ မွ ၁၉၄၅)ခုႏွစ္ထိ၊ (၃)ႏွစ္တာကာလေရ ဖက္ဆက္ဂ်ပန္မ်ား စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေအာက္မွာ ဂ်ပန္ကင္ေပတိုင္မ်ား၌ ရခိုင္သားမ်ား လူမဆန္စြာ ႏွိပ္စက္ညွင္းပမ္းျခင္းကို ခံခဲ့ရေရ။
(ဃ) (AD-၁၉၄၅ မွ ၁၉၄၈)ခုႏွစ္ထိ၊ (၃)ႏွစ္တာကာလေရ အဂၤလိပ္ မဟာမိတ္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္ ဖဆပလ (ဘုရာအတိုင္ပင္ခံ) အစိုးရ၏ သြီးထိုးမႈေၾကာင့္ ဂ်ပန္ေခတ္ ေတာ္လွန္ေရး ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ားႏွင့္ လက္နက္ခဲ့ယမ္းမ်ား အသိမ္းခံရမႈနန္႔ ေက်ာ္ေဇာ စီမံကိန္း အရ ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္
ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ ၾကာအင္တင္တိုက္နယ္တခုလံုး မီး႐ႈိးဖ်က္ဆီးသတ္ျဖတ္ျခင္းကို ခံခဲ့ရေရ။
(င) (AD-၁၉၄၈ မွ ၁၉၆၂)ခုႏွစ္ထိ၊ (၁၄)ႏွစ္ေရ ျပည္ေထာင္စုအတြင္း အဖံုးခံ၊ အဖိခံ ကၽြန္ပံုးကိုလိုနီဘ၀နန္႔ ပါလီမာန္အတြင္း ျပည္နယ္ အျဖစ္ပင္ အသိအမွတ္ျပဳမခံရဘဲ ရခိုင္ျပည္အမ်ိဳးသား အခြင့္အေရးမ်ား
ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရသည့္အျပင္ ရြာလံုးကၽြတ္ထိ အသတ္ခံခဲ့ရေရ။
(စ) (AD-၁၉၆၂ မွ ၁၉၈၈)ခုႏွစ္ထိ၊ (၂၆)ႏွစ္ေရ ေန၀င္း စစ္အာဏာရွင္စနစ္ႏွင့္ မဆလ တပါတီလက္ေအာက္၌ အမ်ိဳးသားေရး အခြင့္အေရးမ်ားအားလံုး ဆံုး႐ႈံး႐ံုသာမက စာပီ၊ ယဥ္ေက်းမႈ စေရက႑ အသီးသီးမ်ားပါ ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရေရ။ ထို႔အျပင္ စစ္အုပ္စု၏ ခ်ဲ႕လွဲ႔မႈ ေအာက္မွာ စီးပြားေရးခၽြတ္ၿခံဳက်ကာ
လူတုိင္းမြဲျပာက်ခဲ့ရေရ။
(ဆ) (AD-၁၉၈၈ မွ ၂၀၁၀)ခုႏွစ္ထိ၊ (၂၂)ႏွစ္ေရ ေစာေမာင္၊ သန္းေရႊ စစ္အာဏာရွင္မ်ား လက္ေျပာင္းလက္လြဲျဖစ္ၿပီးေက တပါတီ အာဏာရွင္ႀကီးထက္ ပိုမိုလြန္ကဲေရ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး စေရက႑အသီးသီး၌ ပိုမိုတင္းၾကပ္ကာ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု တိုင္းရင္းသား ႐ို႕၏ သဘာ၀ အရင္းအျမစ္ႏွင့္ ေတာေတာင္မ်ားကို လက္ၫိုးထိုးေရာင္းစား၍ အားမရေသးဘဲ မိဘဘိုးဘြားပိုင္ လယ္ယာ ၿမီမ်ားကိုပါ မတရားသိမ္းပိုက္နီကတ္ေတ။ ထို႔အျပင္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေရ ေရွ႕ေဟာင္းအေမြအႏွစ္မ်ားကို စနစ္တက် အာဏာနန္႔ မတရားခိုးယူ ဖ်က္ဆီးပစ္ၿပီး လူမ်ိဳးေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္နီကတ္ေတ။
အထက္ပါ ကၽြန္သက္အဆက္ဆက္ကို စုစည္းလိုက္ေက (AD-၁၇၈၄ မွ ၂၀၁၀)ခုႏွစ္ေရ (၂၂၆)ႏွစ္ျပည့္ၿပီျဖစ္ေတ။ ဤသို႔ရွည္ၾကာလွေရ ကိုလိုနီကၽြန္ျပဳခံ ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားအတြက္မွာမူကား ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ဆံုး႐ႈံးခဲ့ၿပီ။
ယုတ္စြာအဆံုး ကိုယ့္သမိုင္းကိုကိုယ္ေဖၚထုတ္ခြင့္၊ ကိုယ့္စာပီကိုသင္ၾကားခြင့္၊ ကိုယ့္႐ိုးရာကိုထိမ္းသိမ္းခြင့္ပင္
မယွိၾကေတာ့ေပ။ တိုင္းျပည္တျပည္၊ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး ရပိုင္ခြင့္အားလံုး ဆံုး႐ႈံးခံနီကတ္ရေရ။ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ ကိုလိုနီကၽြန္ဘ၀မွာကား ဖက္ဆက္ဗမာတပ္မေတာ္မွ စစ္အာဏာရွင္မ်ား လက္ေအာက္ကိုလိုနီကၽြန္ျပဳျခင္းကို ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား လိုင္စင္းခံလိုက္ရေရ။ အထူးသျဖင့္ န၀တ (နအဖ) စစ္အုပ္စုေရ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု နယ္ၿမီအသီးသီး၌ စီးပြားေရးနယ္ပယ္တခုလံုးကို လက္၀ါးႀကီးအုပ္ လုယက္သိမ္းပိုက္ကာ
ရခိုင္လူထုကို ဆင္းရဲတြင္းနက္ေအာင္ တမင္တကာ ႀကံေဆာင္နီကတ္ေတ။
 
ရခိုင္ျပည္ ေဒသအသီးသီး၌ မိဘပိုင္လယ္ယာမ်ားႏွင့္ ဥယာဥ္ၿခံမ်ားကို စစ္တပ္ပိုင္အျဖစ္ မတရားသိမ္းပိုက္ျခင္း၊ သဘာ၀အရင္းအျမစ္ မ်ားကို ဖ်က္ဆီးလုယူျခင္း၊  ေတာင္ေတာင္အားလံုးကို ျပဳန္းတီးေစျခင္း၊ ေက်းကၽြန္သဖြယ္ လုပ္အားခိုင္းေစျခင္း၊ ၫွင္းပမ္းႏွိပ္စက္ျခင္း၊ တားဆီးပိတ္ပင္ျခင္း၊ ေငြၫွစ္ေတာင္းခံျခင္းမ်ား နိန္႔စဥ္ရက္ဆက္ျဖစ္ေပၚစီၿပီး လူထုကို မြဲျပာက်ေအာင္ လုပ္နီကတ္ေတ။
ယင္းၿပီးေက စနစ္တက် စီမံကိန္းခ် သြီးေႏွာမႈျဖင့္ လူမ်ိဳးေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္နီကတ္ေတ။ န၀တ (နအဖ) စစ္အစိုးရလက္ထက္ ေအစီမံကိန္း ေၾကာင့္ သြီးေႏွာခံရသူ ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးေပါင္း ေထာင္ေသာင္းမက ယွိေနၾကၿပီျဖစ္ေတ။
လက္ယွိမွာ စစ္ေတြ-ရန္ကုန္ ရထားလမ္းကို အေၾကာင္းျပကာ (BC-၆ ရာစု)က တည္ယွိခဲ့ေရ ဓည၀တီၿမ့ိဳေတာ္ေဟာင္းႏွင့္ ေ၀သာလီၿမ့ိဳေတာ္ေဟာင္းမွ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေရ ေရွ႕ေဟာင္းအေမြအႏွစ္မ်ား ဖ်က္ဆီးခံရၿပီးျဖစ္ေတ။
အခုတဖန္ စစ္ေရ-အမ္း ရထားလမ္းကို အေၾကာင္းျပကာ ေျမာက္ဦးၿမ့ိဳေတာ္ယွိ ေရွ႕ေဟာင္းေစတီပုထိုးမ်ား၊ က်ံဳးမ်ား၊ နန္း႐ိုးမ်ား၊ ခံတပ္ႏွင့္ လူလားဇင္ခင္းမ်ား ဖ်က္ဆီးခံရၿပီးျဖစ္ေတ။ ယင္းနန္႔ သမိုင္းဆရာမ်ားႏွင့္
လူထုမ်ား သံုးသပ္ခ်က္မွာ ဆက္သြယ္ေရး လြယ္ကူေရးထက္ ေရွ႕ေဟာင္းအေမြအႏွစ္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးပစ္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္က (နအဖ) စစ္အုပ္စု အာဏာပိုင္မ်ားမွာ ပိုမိုယွိေၾကာင္း သံုးသပ္ၾကေရ။
ယင္းနန္႔
ဗမာကိုလိုနီစနစ္ ဖ်က္သိမ္းပီးရန္ ကုလသမဂၢ UN ႐ံုး၌ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ား
ေတာင္းဆိုမႈမွာ တရားေရ၊ မွန္ကန္ေရ။ ဤေတာင္းဆိုဆႏၵျပမႈေရ မိမိတိုင္းျပည္၊
မိမိလူမ်ိဳးမ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ေရွ႕႐ႈေရ။ ဤေတာင္းဆိုဆႏၵျပမႈေရ
အမ်ိဳးသားေရးတာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ျခင္းပင္ျဖစ္ေတ။

အဖရခိုင္ျပည္ႀကီးေရ ကိုလိုနီကၽြန္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္း (၂၂၆)ႏွစ္ယွိဗ်ာလ္ျဖစ္ေတ။ ရခိုင္သမိုင္းမွာ ခိုင္ခိုင္ခံခံယွိေရ တိုင္းျပည္တျပည္ ျဖစ္ေတ။ ရာဇ၀င္သမိုင္း ခိုင္မာမႈယွိေရ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး အေနနန္႔ ကိုလိုနီစနစ္ ဖ်က္သိမ္းပီးရန္ ေတာင္းဆိုမႈမွာ ေနာက္ပင္က်နီၿပီးျဖစ္ေတ။ ေရွ႕ယခင္ကပင္ ေတာင္းဆိုသင့္ၾကေရ။
ရခုိင္အမ်ိဳးသားမ်ား ညီညီညြတ္ညြတ္နန္႔ ေရွ႕ဆက္လုပ္ကိုင္ရန္သာ က်န္ပါေရ။ ယင္းနန္႔ ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ေအာင္ သံတမာန္ေဟာင္း ဦးခင္ေမာင္ၾကည္၏ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ အႀကံျပဳတင္ျပခ်က္ကို တဆက္တည္းတြင္ ေျပာလိုက္ခ်င္ပါေရ။
ယင္းမွာ “ကိုလိုနီျဖစ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံဟာ လူထုကိုယ္စားလွယ္ကတဖက္၊ ကိုလိုနီလုပ္ထားတဲ့ အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္က တဖက္၊ ယင္းကိုလိုနီစနစ္ ပေပ်ာက္ေရးေကာ္မတီ၀င္မ်ားေရွ႕မွာ အစစ္ေဆးခံရပါတယ္၊
အေထာက္အထားခိုင္လံုလို႔ လြတ္လပ္ေရး ရသြားတဲ့ ႏိုင္ငံအေျမာက္အမ်ား ရွိပါတယ္၊ ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႔ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းက တင္ျပႏိုင္ရင္ေတာ့ တျခားႏိုင္ငံမ်ားနည္းတူ ကိုလိုနီစနစ္ ပေပ်ာက္ေရးေကာင္စီက
ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါတယ္၊ ပညာေျမာ္ျမင္ရွိတဲ့ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား စုေပါင္းၿပီး ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ဖြဲ႔ကာ ေဆာင္ရြက္သြားျခင္းျဖင့္ ရခိုင္လူမ်ိဳးကို ကမၻာ့ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ႀကီးက တနည္းမဟုတ္တနည္း
ကူညီလုပ္ေဆာင္ ေစာင့္ေရွာက္ေပးႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။”လို႔ဆိုပါေရ။
သံတမာန္ေဟာင္း ဦးခင္ေမာင္ၾကည္ ပီးေရအႀကံထက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေရ အႀကံမ်ား ယွိေကေလ့ အႀကံျပဳၾကၿပီး ဗမာကိုလိုနီနစ္ ပေပ်ာက္ေရးကို အမ်ိဳးသားေရးတာ၀န္တရပ္အေနနန္႔ တက္ႃကြႏိုးၾကားစြာ ထမ္းေဆာင္ ကတ္ပါလို႔ တိုက္တြန္းပါေရ။ ျပည္ပေရာက္ ႏိုင္ငံတကာမွ ရခိုင္သားမ်ားလည္း တေျပးညီပါ၀င္ႏိုင္ပါက ပိုမိုအက်ိဳးသက္ေရာက္မည္ဟု ယံုၾကည္ပါေရ။
ဤကားကိုလိုနီစနစ္ ပေပ်ာက္ေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရးတာ၀န္ျဖစ္ေတ။ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ား မ်က္ကြယ္ျပဳထားေရ သမိုင္းတရားခံ ေဖၚထုတ္ေရး ကိစၥတခုကို တင္ျပခ်င္ေရ။ သမိုင္းေၾကာင္းက ရွည္လ်ားေရ။ ေယေကေလ့ အက်ဥ္းခ်ဳပ္မွာ (AD-၁၈၂၄ ခုႏွစ္ အဂၤလိပ္-ဗမာ ပထမစစ္ပြဲ၌ အခ်က္(၁၀)ခ်က္ပါ အဂၤလိပ္-ရခိုင္ မဟာမိတ္စာခ်ဳပ္ကို အခိုင္အမာခ်ဳပ္ဆိုကတ္ေတ၊ ယင္းစာခ်ဳပ္၌
လက္မွတ္ရြီးထိုးထားၾကသူမ်ားမွာ ရခိုင္ေတာ္လွန္ေရးဖက္မွ (၁) မင္းသားႀကီးရႊီဘန္း၊ (၂) ၿမ့ိဳသူႀကီး ေအာင္ေက်ာ္ဇံ၊ (၃) ေဒး၀န္းႀကီး ေအာင္ေက်ာ္ရႊီ ႐ို႕သံုးဦးပါ၀င္ေရ။ ၿဗိတိသွ် (အဂၤလိပ္)ဖက္မွ (၁) မင္းႀကီး ဒိန္းသွ်မ္း၊ (၂) ယ၀ါသပ္ (ခ) ရာမသိမ္သပ္ (စစ္တေကာင္းၿမ့ိဳ၀န္) ႐ို႕ပါ၀င္ေရ။

ယင္းစာခ်ဳပ္အရ (AD-၁၈၂၄ ခု - ၁၁၈၆ ခု၊ ကဆံုလျပည့္ေက်ာ္ (၃)ရက္၊ စေနနိန္႔)မွာ ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ဗမာျပည္ကို ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္ရန္မွာ ရခိုင္သူရဲ (၂)ေသာင္းေက်ာ္ထိ ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ခေရ။
ဘဂၤလိပ္ဖက္မွ ရခိုင္ေဒသကို ဦးစီးကြပ္ကဲသူမွာ General Merrtson (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေမရိဆင္) ပါ၀င္ခေရ။ (AD-၁၈၂၆ ခု၊ ေဖေဖၚ၀ါရီလ (၁၄)ရက္ (၁၁၈၇ ခု၊ တေပါင္းလျပည္နိန္႔)မွာ ရႏ ၱပိုစာခ်ဳပ္ အရ ရခိုင္ႏွင့္
တနသၤာရီေဒသကို သိမ္းပိုက္ရယွိေရအခါ ၿဗိတိသွ် အရင္းရွင္မ်ားေရ ဂတိမတည္ခဲ့ၾကေပ။ စာခ်ဳပ္ပါ ဂတိကိုခ်ိဳးေဖါက္ကာ ရခိုင္ျပည္၌ ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱရားတခုလံုးကို အရင္းရွင္ပံုစံအတိုင္း
တည္ေဆာက္လာေရ။ ပေဒသရာဇ္စနစ္မွ အရင္းရွင္ ပံုစံေပၚေပါက္လာေရအခါ လူတန္းစားျပႆနာမွာ ခ်က္ျခင္းလက္ငင္းႀကီးထြားလာေရ။ အရင္းရွင္လူတန္းစားႏွင့္ ျဗဴ႐ိုကရက္ မ်ားတဖက္ႏွင့္ အဖိႏွိပ္ခံမ်ားႏွင့္
မ်ိဳးခ်စ္မ်ားကတဖက္၊ အျခားတဖက္မွာ လက္ေစ့ခံလူတန္းစားႏွင့္ သစၥာေဖါက္မ်ား ျဖစ္ကတ္ေတ။ မင္းသားႀကီး ရႊီဘန္း႐ို႕ မ်ိဳးခ်စ္အုပ္စုေရ စာခ်ဳပ္ပါဂတိအရ စစ္အတြင္း ကုန္က်စာရိတ္ ႏွစ္ဆကို စစ္ေလ်ာ္ေၾကးပီးကတ္ေတ။ တႀကိမ္မက ႏွစ္အထိ ပီးအပ္ခဲ့ေၾကာင္း သမိုင္းမွာယွိေရ။ ေယေကေလ့ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္မ်ားေရ နယ္ခ်ဲ႕မ်ားပီပီ အရင္းရွင္စီးပြားေရးစနစ္ အေျခခ် ရန္ကိုသာ ႀကိဳးစားအားထုတ္လာကတ္ေတ။ ယင္းနန္႔ဇူး အဖိႏွိပ္ခံမ်ားႏွင့္ မ်ိဳးခ်စ္အင္အားစုမ်ားေရ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ကို (၁၈၂၇)ခုႏွစ္ ကပင္ စတင္ေတာ္လွန္ခကတ္ေတ။ အမွန္ရာ အဂၤလိပ္-ရခိုင္မဟာမိတ္စာခ်ဳပ္အရ ၿဗိတိသွ်
(အဂၤလိပ္) ဂတိတည္ၾကည္ခေက (၁၈၂၆)ခု ႏွစ္ကပင္ ရခိုင္႐ို႕ လြတ္လပ္ၿပီးျဖစ္ႏိုင္ေရ။ ဤသမိုင္းေၾကာင္းကိုလည္း ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားေဖၚထုတ္သင့္ေရ။ အဂၤလိပ္-ရခိုင္ မဟာမိတ္ စာခ်ဳပ္ေရ
တိက်ေရ၊ မွန္ကန္ေရ။ ဂတိမတည္သူမ်ားမွာ အဂၤလိပ္မ်ားသာျဖစ္ေတ။ ယင္းနန္႔ စာခ်ဳပ္အရဆိုေက သမိုင္းတရားခံေရ (ၿဗိတိသွ်) အဂၤလိပ္သာျဖစ္ေတ။ ဤသမိုင္းေၾကာင္းကို အမ်ိဳးသားေရး တာ၀န္တရပ္အေနနန္႔ ၿဗိတိသွ်ယွိ ပညာရွင္မ်ားအဖြဲ႔ႏွင့္ ၿဗိတိသွ် ပါလီမာန္ထိ တင္ျပရန္ ႀကိဳးစားရဖို႔ျဖစ္ေတ။ အထက္ပါ ဗမာကိုလိုနီစနစ္ဖ်က္သိမ္းပီးရန္ ေတာင္းဆိုကတ္ေတပိုင္ ဤသမိုင္းတရားခံ ေဖၚထုတ္ေရး ကိစၥကိုလည္း အမ်ိဳးသားေရး တာ၀န္တရပ္အေနနန္႔ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ား ၀ိုင္း၀န္းပါ၀င္ လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း သမၼာ ဆႏၵနန္႔ တိုက္တြန္းလိုက္ရပါေရ။





အရွင္ေမဃိယ (ဓမၼာစရိယ)

စက္တဘၤာလ (၁၅)ရက္၊ ၂၀၁၁။

24.10.11 | Posted in , , | Read More »

အာဇာနီလြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ နာယကဆရာေတာ္ ဦးစိႏၱာ

(ရခိုင့္ အမ်ိဳးသားေရး ႏိုင္ႏိုင္)
ဆရာေတာ္သည္ ၁၂၆၄ ခု၊ ဝါဆိုလဆုတ္ ၁၀ ရက္၊ အဂၤါနိန္႔ ညဇာဖက္ ၇ နာရီအခ်ိန္၊ စစ္ေတြခ႐ိုင္၊ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္၊ ျပည္သွ်င္တိုက္၊ ရင္းဘြယ္႐ြာ၌ ဖြားျမင္ေတာ္မူ၏။ ဦးခ်စ္ျဖဴ၊ ေဒၚေ႐ႊရင္႐ို႕၏ တစ္ဦးတည္းေသာ သားျဖစ္၍ ငယ္နာမည္မွာ ေမာင္ခ်စ္ထြန္းဦးျဖစ္သည္။ ေျခာက္ႏွစ္သားအ႐ြယ္ကပင္ မိဘႏွစ္ပါးက ရင္းဘြယ္ဆရာေတာ္ႀကီးထံ၌ အပ္ႏွံ၍ ပညာသင္ၾကားသည္။ အသက္ဆယ္ႏွစ္ေျမာက္တြင္ မိဘႏွစ္ပါးႏွင့္အတူ ကန္းနီ႐ြာသို႔ ေျပာင္းေ႐ြ႕ျပီး ကမ္္းနီဆရာေတာ္ထံ၌ ဆက္လက္ပညာသင္ၾကားလွ်က္ ၁၃ အ႐ြယ္ ၁၂၇၇ ခုသို႔ေရာက္ေသာအခါ သွ်င္သာမေဏအျဖစ္ျဖင့္၊ သၿဂၤိဳဟ္စေသာ အၿခီခံပါဠိ စာပီတိကို သင္ၾကားတတ္ေျမာက္ခသည္။ ၁၂၈၃ ခုႏွစ္၊ ကဆုန္လ အသက္ ၁၉ ႏွစ္ျပည့္ခါနီးမွာ ပခုကၠဴၿမိဳ႕သို႔ လားေရာက္၍ အ႐ွိတိုက္ေခၚ မဟာဝိဇယာရာမတိုက္၊ ေျမာက္တန္းလွ်ား ေက်ာင္း၌ ဂႏၱဝါစက စာခ်ဆရာေတာ္ ဦးစႏၵႏွင့္ ဦးသီလ႐ို႕ထံ ပရိယတၱိစာပီက်မ္းဂန္တိကို သင္ၾကားဆည္းပူးခသည္။


၁၂၈၃ ခု၊ တပို႔တြဲ႔လ၌ မဟာဝိဇယာရာမ ေက်ာင္းတိုက္၊ ဆရာေတာ္ႀကီးဦးဇဝနကို ဥပဇၥ်ာယ္ျပဳ၍ ဥပသမၸဒကံျဖင့္ ပဥၨင္းတက္သည္။ ၁၂၈၅ ခုတြင္ ဦးစိႏၱာသည္ မိမိအား စာခ်ပီးခေသာ သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္အတူ မႏၱေလးၿမိဳ႕သို႔ လားေရာက္၍ ၃ ႏွစ္တိုင္တိုင္ ဆက္လက္ကာ ပရိယတၱိစာပီက်မ္းဂန္မ်ားကို သင္ၾကားပို႔ခ်ခသည္။ ၁၂၉၁ ျပည့္တပို႔တြဲလတြင္ မိမိ၏ နီရင္းေဒသ ကမ္းနီေက်း႐ြာဆရာေတာ္ဘုရားထံသို႔ ျပန္ၾကြေတာ္မူခသည္။ ၁၂၉၁ ခု၊ ဝါဆိုလဆန္း ၁၄ ရက္သို႔ေရာက္ေသာအခါ ကြဲျပားနီေသာ ေက်ာက္ငႏြား႐ြာကို အုပ္ထိန္းကာ ထို႐ြာေက်ာင္းေဟာင္းသို႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႕သတင္းသံုးရမည္ဟူေသာ ဆရာေတာ္ဘုရား၏ အမိန္႔ကို နာခံလွ်က္ ေက်ာက္ငႏြား႐ြာ၌ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္အျဖစ္ကို ခံယူပါသည္။
ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္အျဖစ္ျဖင့္ ဦးစိႏၱာသည္ စာပီပရိယတၱိကို သင္ၾကားပို႔ခ်လွ်က္နီစဥ္မွာပင္ ေတာင္သူလယ္သမားဘဝ အလုပ္သမားလူတန္းစားဘဝတိကို ၾကြီကြဲဖြယ္ရာ တြိ႔ျမင္ရလာျခင္းေၾကာင့္ ဆင္းရဲပန္ပန္းရျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းကို ႐ွာဖြီေသာအခါ နယ္ခ်ဲ႕အရင္းသွ်င္ႏွင့္
ၿမီသွ်င္ႀကီးရုိ ့၏ သြီးစုပ္မႈပင္ဟု သိျမင္လာသျဖင့္ သာသနာသည္ ဒါယကာအေပၚ၌ တည္သည္။ ဒါယကာပင္ပန္းက သာသနာညွဳိးႏြမ္းလိမ့္မည္ဟု ဒါယကာေတာင္သူလယ္သမား အလုပ္သမားရုိ ့၏ ဘဝကို ျမွင့္တင္လိုေသာေၾကာင့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕သို႔ၾကြေရာက္ၿပီးလွ်င္၊ အထက္တန္း႐ွိနီ ဦးျမထြန္း၊ ဦးေက်ာ္ခိုင္၊ ဦးထြန္းစိန္ (နႏၵမာလာ) ၊ ဦးဘိုးခိုင္၊ ဦးေအာင္သာဦး အစဟိေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္လွ်က္ ရခိုင္တိုင္းလံုးဆိုင္ရာ ႀကီးပြားေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ၁၂၉၂ ခု၊ တန္းေဆာင္မုန္းလ၌ စတင္ဖြဲ႔စည္းခသည္။ ယင္းအခ်ိန္မွစ၍ ဆရာေတာ္ ဦးစိႏၱာသည္ ဆရာေတာ္ ဦးပညာသီဟႏွင့္ တြိဆံုကာ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ နာယကမ်ားအျဖစ္ျဖင့္ အားႀကိဳးမာန္တက္ အရင္းသွ်င္ နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ကို တိုက္ဖ်က္လာခကတ္ပါသည္။ ဆရာေတာ္ဦးစိႏၱာသည္ ေတာင္သူလယ္သမားရုိ ့အား အၿခီခံက်က် ပညာပီးစည္း႐ံုးကာ ၁၂၉၂ ခု၊ တေပါင္းလတြင္ ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္၊ ေက်ာက္ငႏြားေက်း႐ြာ၌တႀကိမ္၊ ၁၂၉၃ ခု၊ တန္းေဆာင္မုန္းလတြင္၊ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ ကမ္းနီေက်း႐ြာ၌တႀကိမ္၊ ၁၂၉၄ ခုႏွစ္၊ ကဆုန္လတြင္ ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္ ၾကာအင္းေတာင္ေက်း႐ြာ၌တႀကိမ္၊ ရခိုင္တိုင္းလံုးဆိုင္ရာ ႀကီးပြားေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ ညီလာခံကို ျပဳလုပ္ကာ ဦးစီးနာယကအျဖစ္ျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ခပါသည္။ ထိုစဥ္အခါက ႏိုင္ငံေရးေဟာေျပာပြဲမ်ားသို႔ တက္ေရာက္ရန္ကုိမဆိုထားႏွင့္ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးကို လီသံမွ်ပင္ မေျပာရဲေသာအခ်ိန္ျဖစ္ေသာ္လည္း ညီညာခံတိုင္း၌ လူငါးေထာင္ခန္႔မွ် တက္ေရာက္ခကတ္သည္မွာ ဆရာေတာ္ဦးစိႏၱာ၏ လယ္ယာၿမီေတာ္လွန္ေရး ပညာပီးစည္း႐ံုးမႈ၏ ေအာင္ျမင္ခ်က္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ ေတာင္လယ္သမားမ်ား ႏိုးၾကားလာခကတ္သည္။ မိမိ႐ို႕၏ ဆင္းရဲတြင္းနက္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းကို သိျမင္လာကတ္၏။ နယ္ခ်ဲ႕အရင္းသွ်င္စနစ္၊ ၿမီသွ်င္စနစ္႐ို႕ကိုၿဖိဳဖ်က္ တြန္းလွန္ပစ္ကတ္ရမည္ကို သိနားလည္လာၾက၍ ႏိုးၾကားအံုၾကြလာခကတ္၏။ စည္း႐ံုးညီညြတ္လာခကတ္၏။

ထို႔ကဲ့သို႔ တစ္တိုင္းလံုးအုံ႔ႀကြႏုိးႀကားစည္းရုံးညီညြတ္လာေသာ အခ်ိန္ ၁၂၉၉ ခုႏွစ္တြင္ ဆရာေတာ္ ဦးစိႏၱာ၏ တာ၀န္ပီးခ်က္ျဖင္႔ ဆရာစံထြန္းေအာင္ႏွင္႔ ဦးစံေရႊ၊ ဦးဘစံ႐ုိ႕ ရြီးဆြဲေသာ အဖြ႔ဲစည္းမ်ည္းအရ မင္းၿပားညီလာခံ က်င္းပစဥ္မွာပင္ ဦးေအာင္ထြန္းဦး၊ မင္းၿပား ( ဒုိ႔လက္႐ုံး) ႏွင္႔ ဦးဘစံ႐ုိ႕ ေဂါင္းေဆာင္ကာ တုိင္းရင္းသားအစည္းအ႐ုံးတစ္ခု ေပၚေပါက္လာခ၏။ ထုိအခါတြင္ နယ္ခ်ဲ႕အရင္းသွ်င္စနစ္ကုိ တုိက္ဖ်က္ရာ၌ အမ်ဳိးသားစည္း႐ုံးညီညြတ္မႈ၏ အဓိက အေရးႀကီးပုံကုိ ေကာင္းစြာသိၿမင္ေတာ္မူေသာ ဆရာေတာ္ဦးစိႏၱာသည္ ဆရာေတာ္ဦးပညာသီဟႏွင္႔တြဲ၍ တစ္ခုတည္းေသာအစည္းအ႐ုံးႀကီး ၿဖစ္ေျမာက္ေရးကုိ ႀကဳိးပမ္းခရာ ၁၂၉၉ ခု၊ နတ္ေတာ္လ အတြင္းတြင္ စစ္ေတြၿမဳိ႕ ၊ တန္းခုိးဆရာေတာ္ဘုရားေက်ာင္း၌ ႏွစ္ဖက္ေသာအစည္းအ႐ုံးမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင္႔ မ်က္ႏွာစုံညီ ေဆြးေႏြး ညွိႏွဳိင္းကာ “ ရခုိင္တုိင္းလုံးဆုိင္ရာ တုိင္းရင္းသားအစည္းအ႐ုံး”ဟု အညီအညြတ္တည္ေထာင္ၾကၿပီး နယ္ခ်ဲ႕အရင္းသွ်င္စနစ္ တုိက္ဖ်က္ေရးအင္အားကုိ တည္ေထာင္္သည္။
တစ္ခုတည္းေသာနယ္ခ်ဲ႕အရင္းသွ်င္စနစ္တုိက္ဖ်က္ေရး အင္အားစုျဖစ္ေသာ ရခုိင္တုိင္းလုံးဆုိင္ရာ တုိင္းရင္းသားအစည္းအ႐ုံးႀကီး၏ ညီလာခံကုိ ၁၃၀၁ ခု ကဆုန္လတြင္ ေပါက္ေတာၿမဳိ႕၌က်င္းပၿပီး ေတာင္သူလယ္သမား လူတန္းစားတုိ္က္ပြဲ လမ္းစဥ္ကုိ ျပတ္ျပတ္သားသား ေဖာ္ထုတ္ခ်မွတ္လီသည္။ “ ၿမီသွ်င္စနစ္ဖ်က္သိမ္းေရး” အဆုိႏွင္႔ “ ရခုိင္ျပည္အပါအ၀င္ ျမန္မာတၿပည္လုံး လုံး၀ လြတ္လပ္ေရးခ်က္ခ်င္းပီးအဆုိ” ႐ုိ႕ကုိ ထုိညီလာခံ၌ တညီတညြတ္တည္း ဆုံးျဖတ္ႀကၿပီး ရခုိင္တစ္တုိင္းလုံး အျပင္းအထန္ စည္း႐ုံးခကတ္ပါသည္။ ညီလာခံအျပီး နံယုန္လတြင္ နာယကဆရာေတာ္မ်ားျဖစ္ေသာ ဦးစိႏၱာႏွင့္ ဦးပညာသီဟရို႕အား နယ္ခ်ဲ႕အစိုးရရို႕က ဖမ္းဆီးျပီး ဆရာေတာ္အား အလုပ္ၾကမ္းနန္႔ ၁၈ လေထာင္ဒဏ္ အျပစ္ပီးခံခရလီသည္။

ဒုတိယကမၻာစစ္ၾကီး ျဖစ္လာေသာ ၁၃၀၃ ခုနွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆရာေတာ္ ဦးစိႏၱာသည္ ဆရာေတာ္ဦးပညာသီဟႏွင့္အတူ လက္နက္ကိုင္ မ်ိဳးခ်စ္တပ္မ်ား ဖြဲ႕စည္းျပီး နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ရို႕အား ေတာ္လွန္ခပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ၁၃၀၄ ခု ကဆုန္လတြင္ ဗိုလ္ရန္ေအာင္တပ္မ်ား ရခိုင္စစ္ေၾကာင္း ခ်ီတက္လာေရအခါ သစၥာေဖာက္္မ်ားေၾကာင့္ ဆရာေတာ္သည္ အဖမ္းခံရကာ အသက္စိုးရိမ္
ရေရအထိျဖစ္ခပါေရ။

၁၃၀၅ ခုႏွစ္စတြင္ ဆရာေတာ္သည္ ရခိုင္တိုင္းလံုးဆိုင္ရာ တိုင္းရင္းသားအစည္းအ႐ံုး ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ရန္ကုန္သို႔ဆင္းကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ဆက္ၿပီး ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ စတင္စီစဥ္လီသည္။ ထိုႏွစ္တန္းခူးလဆုတ္ ၁၀ ရက္နိန္႔တြင္ ေျမပံုၿမိဳ႕ပိုင္ႏွင့္ ေက်ာက္ျဖဴခ႐ိုင္ဝန္႐ို႕၏ သစၥာေဖာက္သတင္းပီးမႈေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ဦးစိႏၱာသည္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္႐ို႕၏ ဖမ္းဆီးျခင္းကို ခံရျပန္လီသည္။ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ားသည္ ဆရာေတာ္အား ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ လူမဆန္စြာ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ၿပီး ရခိုင္တိုင္းႏွင့္ ျမန္မာျပည္ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္းေရးေဂါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အစီအစဥ္မ်ားကို မိန္းျမန္းခရာ ဆရာေတာ္သည္ ေတာ္လွန္ေရးအေၾကာင္းမေျပာ သစၥာေစာင့္ထိန္းခပါသည္။ ဝါဆိုလဆန္း ၆ ရက္နိန္႔တြင္ ဂ်ပန္တိက လက္ေလွ်ာ့ၿပီး လႊတ္ပီးခေသာ္လည္း ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ရုိ ့၏ ႏွိပ္စက္ေသာဒဏ္ေၾကာင့္ က်န္းမာေရးအႀကီးအက်ယ္ ခ်ဳိ႕ယြင္းခပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဆရာေတာ္သည္ ေနာက္မဆုတ္ဘဲ အင္တိုက္အားတိုက္ ဆက္လက္ေဂါင္းေဆာင္မႈပီးခရာ ဂန္႔ေဂါတိုက္ပြဲသည္ ကမၻာေက်ာ္တုိက္ပြဲျဖစ္သည္။
၁၃၀၆ ခုႏွစ္ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးအၿပီးတြင္ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္မ်ားျပန္ဝင္လာျပန္ရာ ဆရာေတာ္ဦးစိႏၱာသည္ ဖက္ဆစ္ကိုလည္း ေတာ္လွန္မည္၊ အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ လက္နက္မအပ္ဘဲ ဆက္လက္ေတာ္လွန္ျပီး နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္အား ၂ ႏွစ္တိုင္တုိင္ ဆက္လက္ေတာ္လွန္သည္။
၁၃၀၈ ခု၊ တန္းေဆာင္မုန္းလ၌ ရခိုင္ေတာင္စဥ္ကမ္းၿခီတေလွ်ာက္ဟိ လယ္သမား ဆင္းရဲသားလူထုတစ္ရပ္လံုးမွာ နယ္ခ်ဲ႔ ရုိ ႕၏ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းျခင္း၊ ရပ္႐ြာမ်ားကို မီးတိုက္ျခင္း႐ို႕ကို ခံကတ္ရေသာေၾကာင့္ တုိင္းျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး၊ အမ်ဳိးသားလြတ္လပ္ေရး၊ ဆရာေတာ္ဦပညာသီဟ၊ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္ဇံေဝ၊ ဝန္ႀကီးသခင္ျမႏွင့္ တိုင္းရင္းသား အစည္းအ႐ံုးေဂါင္းေဆာင္မ်ား႐ို႕သည္ ၾကာအင္းေတာင္ ဆရာေတာ္ေက်ာင္းသို႔ ေရာက္လာကတ္ၿပီးလွ်င္ ဦးစိႏၱာႏွင့္တြိ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္ ထိုႏွစ္ နတ္ေတာ္လ စတုတၳအပတ္တြင္ ဆရာေတာ္အား လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသားခြင့္ ေၾကညာလိုက္သျဖင့္ ဆရာေတာ္ဦးစိႏၱာသည္ ေတာခိုရာမွထြက္လာ၍ က်ယ္ျပန္႔ေသာစည္း႐ံုးေရးကို ဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္ခလီသည္။

၁၃၀၈ ခု၊ ေႏွာင္းတန္းခူးလ၌ ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္တြင္ ဆရာေတာ္ ဦးစိႏၱာ ေဂါင္းေဆာင္ေသာ ျပည္လံုးကၽြတ္ တပ္ေပါင္းစု ညီလာခံကိုက်င္းပခရာ ဖဆပလႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ႐ို႕ကိုပါ ဖိတ္ၾကားခ၏။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ ဦးဘေဆြ ႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ႐ို႕တက္ေရာက္ ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ့ အေျခအနီ မညီညြတ္ေၾကာင့္ ညီလာခံမေအာင္ျမင္။
၁၃၀၉ ခု၊ ကဆုန္လဆန္း ၇ ရက္နိန္႔တြင္ ေျမပံုၿမိဳ႕မွ စစ္ေတြၿမိဳ႕သို႔အလား ဦးစိႏၱာသည္ ဘေဘၤာထက္၌ အဖမ္းခံရၿပီးလွ်င္ ကဆုန္လကြယ္နိန္႔ပင္ စစ္ေတြမွ ေလယဥ္္ျဖင့္ ရန္ကုန္မဂၤလာဒံုေလဆိပ္သို႔ ယူေဆာင္လွ်က္ သာယာဝတီေထာင္သို႔ အပို႔ခံခရၿပီးေနာက္ ၁၃၁၀ ခု၊ ေႏွာင္းတန္းခူးလဆန္း ၆ ရက္နိန္႔တြင္ သာယာဝတီေထာင္ကို သူပုန္းတပ္ေပါင္းစုမ်ား ဖြင့္ေသာအခါမွ ဆရာေတာ္သည္ ေထာင္မွလြတ္္လာသည္။
၁၃၁၁ ခု၊ နံယုန္လဆုတ္ ၅ ရက္နိန္႔တြင္ ဒါးလက္ေခ်ာင္းႏွင့္ ၈ ရက္နိန္႔တြင္ ၾကာအင္းေတာင္သို႔ေရာက္လာၿပီး ေတာ္လွန္ေရးကိစၥကို ဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္ျပန္ရာ ပါတီႏွင့္လူထု အျမင္ကြဲျပားလာျခင္း၊ ပါတီတြင္းမွာလည္း အခ်င္းခ်င္း အျမင္မတူအယူအဆကြဲျပားလာျခင္း႐ို႕ေၾကာင့္ ထိုကြဲျပားမႈကို လက္နက္ျဖင့္ ေျဖယွင္းကတ္ေသာ အျခီအနီသို႔ပင္ ေရာက္လားပါေရယင္း့ေၾကာင့္ ဆရာေတာ္မွာ ၾကြီကြဲဝမ္းနည္းစြာ တြိ႔ရျပန္၏။ ထိုေၾကာင့္ ပါတီအတြင္း ညီညြတ္ေရး၊ မဟာမိတ္ပါတီ ညီညြတ္ေရးပါတီႏွင့္ လူထုစိတ္ခ်မ္းသာေရးကို ႀကိဳးစားပါသည္သို႔ေသာ္လည္းမေအာင္ျမင္ပါ။ ယင္းသို႔ႀကိဳးစားနီစဥ္မွာပင္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရး၊ ျမန္မာႏိုင္ေရး အေျခအနီအရ လြတ္လပ္ေရး တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလုပ္သမား၊ လယ္သမားမ်ား စီးပြားေရးအားလံုးညီညြတ္ရန္ လိုအပ္လာသည္ဟု သေဘာေပါက္ယံုၾကည္ျခင္းေၾကာင့္ ပါတီႏွင့္ လူထုကို ပညာပီးၿပီးေနာက္ ၁၃၁၉ ခု၊ တပို႔တြဲလဆန္း ၆ ရက္၊ ၁၉၅၈ ခု၊ ဇန္နဝါရီလ ၂၅ ရက္နိန္႔တြင္ မင္းျပားၿမိဳ႕၌ လက္နက္စြန္႔ပြဲ တစ္ရပ္ကို က်င္းပ၍ ဆရာေတာ္သည္တပည့္မ်ားႏွင့္ ဥဒပေဒတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္လာပါသည္။
ဆရာေတာ္ဦးစိႏၱာအား ဖက္ဆစ္႐ို႕၏ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈဒဏ္ ေၾကာင့္ သက္ေတာ္ ၆၂၊ ဝါေတာ္ ၄၂ ဝါေျမာက္တြင္ ၁၃၂၆ ခု၊ နတ္ေတာ္ဆန္း ၁၀ ရက္၊ တနလၤာနိန္႔ နိန္႔ျခင္းဖက္ ၂ နာရီအခ်ိန္တြင္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ငါးထပ္ႀကီးဘုရားလမ္း၊ အမွတ္ ၁၅၂ ၊ သိမ္ကုန္းေက်ာင္းတိုက္၊ ေ႐ႊဘံုသာေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးရဝိႏၵထံ၌ တည္းခိုဆီးဝါးကုသနီစဥ္မွာပင္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည္။
ေတာ္လွန္ေရးအစုိးရသည္ ဆရာေတာ္၏စ်ာပနအတြက္ ေငြ ၅၀၀၀ိ ကုိလွဴဒါန္းျပီး ၇ုပ္ၾကြင္းကုိ လည္းတပ္မေတာ္ေလယာဥ္ျဖင့္ ရန္ကုန္မွ စစ္ေတြသုိ႔ ပုိ႔ပီးပါသည္၊ ထုိမွတဆင့္ ေရတပ္မေတာ္ေရယာဥ္ျဖင့္ ေျမပုံျမိဳ ့သုိ႔ ပုို႔ေဆာင္ပီးသည္။
ကိုကား။ဦးေက်ာ္လွဦး (လြတ္လပ္ေရးေမာ္ဂြန္း၀င္ပထမအဆင့္)မွတ္တန္းမွ
(ခြပ္ေဒါင္းနီ(စစ္ေတြ)က အမွတ္၁၄ ရခိုင့္တန္းေဆာင္ စာေစာင္တြင္မွေကာက္ႏုတ္ခ်က္မွာ)္
ေျမပံုျမိဳ ့တြင္ဆရာေတာ္အုပ္ဂူုမွာ ျမက္ပင္မ်ားႏွင့္ေတာထလွ်က္ရွိျပီး ႏြားတင္းကုတ္ပိုင္ျဖစ္နီသည္။ အိုမင္းေဟာင္းႏြမ္းနီေသာအုပ္ဂူတြင္လည္းွဆရာေတာ္၏ မွတ္တမ္းေမာ္ကြန္းထိုးထားျခင္းမရွိ။အမိုးမိုးထားျခင္းမွာလည္းေဟာင္းႏြမ္းျပီးျဖစ္နီေၾကာင္း။ ရီးသားထားပါသည္)။။

........................................
ရခိုင့္အမ်ိဳးသားေရး ႏိုင္ႏိုင္

23.10.11 | Posted in , , , | Read More »

သမုိင္းအစဥ္အလာ ၾကီးမားတဲ့ ရခိုင္စာေပနဲ႔ အေရးအသား

ပင့္ရစ္မႏုိင္ ရခုိင္ေမး၊ ပင့္ရစ္မသိ ရခိုင္ႏွင့္ညႇိ တဲ့။ ျမန္မာစာ အေရးအသားမွာ အပင့္အရစ္ဟာ ျပႆနာ ၾကီးတရပ္ ျဖစ္ခဲဲ့ပါတယ္၊ ဘယ္ေနရာမွာ ယပင့္နဲ႔ေရးမလဲ၊ ဘယ္ေနရာမွာ ရရစ္နဲ႔ေရးမလဲ၊ ကၾကီးကုိ ယပင့္လဲ (က်)၊ ရရစ္လဲ (က်)၊ အသံခ်င္းက တူေနေတာ့ ဘယ္အဓိပၸါဆုိရင္ ယပင့္၊ ဥပမာ က်ီးကန္းက က်ီးဆုိ ယပင့္၊ ပမာဏ ၾကီးတာကုိျပတဲ့က်ီး(ၾကီး)ကုိေတာ့ရရစ္၊ ယပင့္(က်ီး)နဲ႔ ရရစ္(က်ီး)ၾကီးမွာ မရႈပ္ေထြး လွေပမဲ့ တျခးတျခား အပင့္အရစ္ ေရးရာမွာက်ေတာ့ ရႈပ္ေထြးကုန္ပါ တယ္။

ေက်နပ္ကို ယပင့္နဲ႔ေရးမလား ရရစ္နဲ႔ေရးမလား၊ ေမ်ွာ္လင့္ ဆုိတာကို ယပင့္နဲ႔ေရးမလား ရရစ္္နဲ႔ ေရးမလား၊ ျမန္မာစာအဖြဲ႔ကထုတ္တဲ့ ျမန္မာစာလုံးေပါင္းသတ္ပုံက်မ္းရယ္လုိ႔ မေပၚေပါက္ခင္က ပညာ ရွင္ေတြ အျငင္းပြားခဲ့ရတဲ့ ျပႆနာၾကီးပါ၊ ျပီးေတာ့ အျငင္းစဲေအာင္လုိ႔ ပင့္ရစ္မႏုိင္ ရခုိင္ေမး၊ ပင့္ရစ္ မသိ ရခိုင္ႏွင့္ညွိလုိ႔ အမွာအထား ေပၚလာတာပါ၊ ရခုိင္စကားမွာေတာ့ ယပင့္ႏွင့္ ရရစ္္ကို ခဲြခြဲျခားျခား အသံထြက္တတ္ေတာ့ ဒီလုိျပႆနာ မရွိပါဘူး၊ နားနဲ႔ၾကားတဲ့(က်ား)ဆုိ ၾကား။ ေတာထဲကက်ား ဆုိ က်ား။ နံပါတ္ေျခာက္ဆုိ(ေျခာက္)။ ေဂ်ာက္တြန္းတဲ့ေခ်ာက္ဆုိေခ်ာက္။ ရရစ္ဆုိလုိ႔ကေတာ့ ရသံ အထင္အရွားနဲ႔ အသံထြက္တတ္တာပါ၊ ရခုိင္ေဒသိယစကားဟာ ဗမာစကားရဲ့ ေရွးကရွိခဲ့ျပီး ေပ်ာက္ ကြယ္ေနတဲ့ အထူးသျဖင့္ ရသံကုိ ထိမ္းသိမ္းထားတဲ့ ဘာသာစကားလို႔ ဆုိရပါလိမ့္မယ္။ ရသံ သတ္ သတ္ေလာက္ကုိ ထိမ္းသိမ္းတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး၊ ဗမာစကားမွာ ေရွးသုံးလုိ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေပါရဏ စကား တခ်ဳိ႔ကိုလဲ ရခုိင္ေဒသိယစကားမွာ ေတြ႔ႏုိင္တာပါဘဲ၊ ဗမာစကားကုိ ထဲထဲ၀င္၀င္ ေလ့လာခ်င္ျပီဆုိရင္ ရခုိင္ဘာသာစကားကုိ ဥေပကၡာ ျပဳထားလုိ႔ မရပါဘူူးရွင္၊ ရခုိင္တိုင္းရင္းသားေတြဟာ သမိုင္းအစဥ္အလာ ၾကီးမားတဲ့ သူေတြပါ၊
ဓည၀တီေခတ္ ေ၀သာလီေခတ္ ေျမာက္ဦးေခတ္ ဆုိျပီး ရခုိင္သမုိင္း အခုိင္အမာရွိခဲ့ပါတယ္၊ ဓည၀တီေခတ္ဆုိတာက ခရစ္ေတာ္မေပၚမွီကာလကတည္းက ရွိခဲ့တာပါ၊ ေနာက္ဆုံး ေျမာက္ဦးေခတ္က AD ၁၇၈၀ ေက်ာ္အထိ တည္ခဲ့တာပါ၊ ေခတ္္အဆက္ဆက္ဟာ ေခတ္မွီကာမတ္တတ္ရယ္လုိ႔ မဟုတ္ပါဘူး၊ ဓည၀တီေခတ္ ေနာက္ပုိင္းမွာဆုိ ဗုဒၶဘာသာလဲ စျပီးထြန္းကား ဒဂၤါးေတြထုတ္လုပ္ျပီး ေငြေၾကးစနစ္လဲ တြင္က်ယ္ေနခဲ့ပါျပီ၊ ေ၀သာလီ ေလးျမဳိ႔ေခတ္ မွာေတာ့ ျပည္ပအေနာက္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး ဆက္ဆံမႈေတြ ရွိခဲ့ပါျပီ၊ ေငြေၾကးအျဖစ္ ေရႊဒဂၤါး ေငြဒဂၤါးေတြ သုံးစြဲခဲ့ၾကျပီလုိ႔ဆုိပါတယ္၊ ရခုိင္ျမဳိ႔ျပေတြ စည္ပင္ထြန္းကားခဲ့တဲ့ကာလပါရွင္။ AD ၁၅၀၀ ေက်ာ္ဒုတိယ ေျမာက္ဦးေခတ္ကာလေတာ့ ရခုိင္ထီးနန္းအင္အား ေတာင့္တင္းခဲ့တဲ့ကာလပါ၊ ဘုိးေတာ္ ဘုရားလက္ထက္ ၁၇၈၄ ခု အိမ္ေရွ႔မင္းက တုိက္ခုိက္သိမ္းသြင္းခံခဲ့ရတဲ့အထိပါဘဲရွင္၊ ကုိယ့္ထီး ကုိယ့္ နန္း ကုိိယ့္က်ငွန္းနဲ႔ တင့္တင့္တယ္တယ္ ေနႏုိင္ခဲ့ေတာ့ ရခုိင္စာေပ ထြန္းကားခဲ့ပုံက အံ့မခမ္းလုိ႔ ဆုိရပါ လိမ့္မယ္။ BC ေျခာက္ရာစု ေလာက္ကေရးခဲ့တယ္လုိ႔ ယူဆရတဲ့ ဲျဗဟၼီအကၡရာ အပါအ၀င္ ေရွးက်တဲ့ အကၡရာေတြနဲ႔ ေရးထားတဲ့ ေက်ာက္စာေေတြကို ရခုိင္ေဒသမွာ အမ်ားအျပား ေတြ႔ရပါတယ္။ ေက်ာက္ စာေတြတင္ မဟုတ္ပါဘူး ေ၀သာလီေခတ္မွာကတည္းက သကၠတကေန ရခုိင္ဘာသာကုိ ျပန္ဆုိထား တဲ့ က်မ္းေတြ ေပၚထြန္းခဲ့ျပီလုိ႔ဆုိပါတယ္၊ က်မၼရာဇ္မင္းၾကီး၀တၳဳတုိ႔၊ မႏုဓမၼသတ္တုိ႔လုိ စာမ်ဳိး၊ ေဂါတမ ပူရမ္လုိ နကၡတ္က်မ္းတုိ႔ေတြပါ၊ ကဗ်ာလကၤာဘက္ကို ၾကည့္ျပန္ရင္လဲ ရခုိင္ေဒသဟာ အလကၤာ ေဒသ လုိ႔ေတာင္ ဆုိႏုိင္ေလာက္ပါတယ္၊ ကဗ်ာလကၤာ ေပၚထြန္းခဲ့တဲ့ ကာလကလဲေစာ ကဗ်ာအရည္ အေသြးကလဲ ေျပာစမွတ္ျပဳစရာပါ၊ ပုဂံထီးနန္းဆုိတာ ဘယ္မွာေနမွန္း မသိေသးတဲ့အခ်ိန္၊ AD ေျခာက္ ရာစု ေလးျမိဳ႔ေခတ္မွာ ရခုိင္ဘက္မွာက ကဗ်ာလကၤာသံကုိ ၾကားေနရပါျပီ၊ ေရးဖြဲ႔သူက အိမ္ေရွ႕စံ မိဖုရား ေစာျပည့္ညိဳ၊ သု႔ရဲ့နာမည္ၾကီးကဗ်ာက သိမ္ကံမိန္တြင္၊ အစခ်ီတဲ့ အလြမ္းရတု၊ စပ္နည္းေရာ အေတြးေရာ အဆင့္အတန္း ျမင့္လွတယ္လုိ႔ ဖတ္ရသူအမ်ား ေလးစားရတဲ့စာပါရွင္။ ေနာက္ေတာ့ AD ၇၈၆ ခု မွာေရးတယ္လုိ႔ အမွတ္အသားရွိတဲ့ အမတ္ၾကီး ဓမၼေဇယ်ရဲ့ ဗ်ဥ္းသုံးဆယ့္သုံးလုံး ေလွေတာ္သံ၊ ကၾကီး အစ အ အဆုံး အကၡရာေတြကို ညႊန္းညႊန္းျပီး ဖြဲ႔ထားတဲ့ ကဗ်ာပါ၊ ပုဂံေခတ္က အနႏၵသူရိယရဲ့ သူတည္းတေယာက္ ေကာင္းဖို႔ေရာက္မူ ကဗ်ာဟာ သူ႔ေခတ္သူ႔အခါ ဘာသာစာေပ ထြန္းကားမႈ အဆင့္နဲ႔ ယွဥ္တြယ္ရင္ ပုဂံေခတ္ လက္ရာ မဟုတ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ၾကတဲ့ ပညာရွိမ်ားဟာ ပုဂံေခတ္မတိုင္မွီ ကတဲက ေပၚထြန္းတယ္လုိ႔ အမွတ္အသားရွိတဲ့ ရခုိင့္ကဗ်ာေတြကုိ ဆင္ျခင္စဥ္းစား သင့္လွပါတယ္ရွင္၊ ကဗ်ာလကၤာအရာမွာ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြ ဗမာေတြထက္ အယင္က်ပုံကုိ ေနာက္သာဓကတရပ္ ရွိပါေသးတယ္။ အဲဒါက ျမန္မာဘက္မွာလဲ ထြန္းကားတဲ့ ဧခ်င္း ကဗ်ာပါ။ ဧခ်င္း ကဗ်က ဘုရင့္သားေတာ္ သမီးေတာ္ေတြ အိပ္စက္တဲ့အခါ ဆုိရေလွ်ာက္ရတဲ့ ကဗ်ာတမ်ဳိးပါဘဲ၊ ဒီဧခ်င္းကဗ်ာေလာကမွာ ဘယ္ဧခ်င္းကဗ်ာ အေစာဆုံးလဲ ၾကည့္ျပန္ရင္ ရခုိင္မင္း ဘေစာျဖဴရဲ့သမီး ေမာက္ေတာ္မင္းသမီးအတြက္ ဖဒူမင္းညုိ ေရးသားတဲ့ ရခုိင္မင္းသမီးဧခ်င္းပါဘဲ၊ ဒါကုိၾကည့္ရင္ မင္းသားငယ္ မင္းသမီးငယ္ ေတြအတြက္ ဧခ်င္း ေရးတဲ့အစဥ္အလာကုိ ရခိုင္စာဆုိေတြက ဦးေဆာင္ခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိႏုိင္ပါလိမ္႔မယ္၊ ရခုိင္စာဆုိေတြထဲမွာ ေနာက္ထင္ရွားတဲ့ စာဆုိတဦးက ဥကၠာပ်ံပါ။ ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၀၀ ေက်ာ္ ၁၆၀၀ ေလာက္မွာ ရခုိင္ဘုရင္ မင္းခေမာင္း ဟံသာ၀တီကုိ ေရာက္ေနပါတယ္၊ ဘုရင္နဲ႔ပါလာတဲ့ အမတ္ၾကီး ဥကၠာပ်ံက ရခုိင္ကုိ လြမ္းလွပါျပီ ျပန္ခ်င္လွပါျပီ၊ ဒီမွာတင္ ကိုယ့္ဘုရင္ ရခုိင္ကုိ ေျခဦးျပန္လွည့္ဘုိ႔ ဆယ့္ႏွစ္ရာသီဘဲြ႔ ကဗ်ာၾကီးကုိ ေရးပါတယ္၊ ဒီကဗ်ာဟာလဲ ပညာရွင္ေတြ တေလးတစား ခ်ီးက်ဴးရတဲ့ ကဗ်ာပါ၊ ကဗ်ာလကၤာနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ေရွးတန္းေရာက္ေနတာဟာ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြရဲ့ ကဗ်ာလကၤာ ဗီဇေၾကာင့္လုိ႔ ဆုိရင္ မမွားႏုိင္ပါဘူး၊ ရခုိင္တု္င္းရင္းသားေတြက အေရးအခင္း ထူးထူး ျခားျခားရွိတုိင္း ကဗ်ာမပါရင္ ျပီးမွမျပီးတာ ေလွေလွာ္ထြက္ရင္ ကဗ်ာနဲ႔ ဘုရားပြဲရွိ္ရင္ ကဗ်ာနဲ႔ အလွဴ မဂၤလာပြဲမွာ ကဗ်ာနဲ႔ ကဗ်ာနဲ႔ ကင္းခဲပါတယ္ရွင္၊ ဒါေၾကာင့္လဲ ေလွေတာ္သံကဗ်ာ ပုခက္လႊဲသားေခ်ာ့ ကဗ်ာတုိ႔ သာျခင္းတုိ႔ တပုိ႔တြဲလ ေကာက္ရီတ္အျပီး သီၾကဆုိၾကတဲ့ သံခ်ပ္တုိ႔ ပုဂၢဳိလ္တဦးဦးရဲ့ အတၳဳ ပတၱိကုိ ဖြဲ႔တဲ့ ဘြဲ႔ကဗ်ာတုိ႔ ကဗ်ာလကၤာ အဖြဲ႔အမ်ဳီးမ်ိဳး ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။ အဆုံးစြာ အစီရင္ခံရရင္ ဗမာကဗ်ာမွာ မေတြ႔ရတဲ့ သခြားသီးအဖြဲ႔ကဗ်ာမ်ိဳးကုိေတာင္ ေတြ႔ရပါတယ္ရွင္၊ ကဗ်ာလကၤာ ဘက္မွာ သာ မဟုတ္ပါဘူး၊ စကားေျပ ထဲမွာဆုိရင္လဲ ေက်ာက္စာ ရာဇ၀င္ ေလွ်ာက္ထုံး ပုံျပင္ ၀တၳဳ စသျဖင့္ ေပါေပါၾကြယ္ၾကြယ္ ရွိလွတဲ့ ရခုိင္စာေပပါ၊
ဒီလုိအဆင့္အတန္း ျမင့္တဲ့ တုိင္းရင္းသား ဘာသာစာေပကို ျမွင့္တင္ဘုိ႔အလုပ္ဟာ ျမန္မာတုိင္းရင္းသားတုိင္း တာ၀န္တရပ္ပါဘဲ၊ ျမန္မာစာ ေလ့လာေရးမွာ ဗမာစာ ဗမာစကား သက္သက္ကုိသာမဟုတ္ဘဲ တုိင္းရင္းဘာသာစာေပေတြကုိပါ ေလ့လာဘုိ႔  အခြင့္အလမ္း ဖန္တီးႏုိင္ရင္ ေကာင္းေလစြလုိ႔ ေအာက္ေမ့ မိပါတယ္ရွင္။  စာေပျမင့္ျပီး လူမ်ဳိးတင့္ပါေစ။
RFA မွထုတ္လြင့္ခ်က္ ကိုအမ်ားသိရန္ခံစားတင္ျပသည္

....................................
ရခိုင့္အမ်ိဳးသားေရး ႏိုင္ႏိုင္

23.10.11 | Posted in , , , | Read More »

ေၿမာက္ဦးေခတ္ ေ႐ႊေရာင္လႊမ္းေသာ သိရီသူရိယ စႏၵမဟာ ဓမၼရာဇာ မင္းဗာဘုရင္

ကမၻာအစ မဟာသမတမင္း၏သားေတာ္သမုတၱိေဒ၀ မင္းမွစျပီး ဓမၼ၀တၱိ-ရမၼပူရျမိဳ ့ကို ဖန္ဆင္းသည္။ထိုမွတဆင့္ ဒြါရကတိုင္း ဒြါရာ၀တီျမ့ိဳေတာ္ၾကီးကို ၀ါသုေဒ၀ ဗလေဒ၀ အစရွိေသာ ဒႆပါတိက ညီေနာင္တကိ်တ္တို ့ကဆက္ခံစိုးစံေလသည္။

ယင္းမွသည္ ဓည၀တီ၊ ေမဃ၀တီ၊ေ၀သာလီျမိဳ့တို ့၌သူရိယမင္းဆက္၊စျႏၵားမင္းဆက္တို႔ဆက္ခံစိုးမိုးသည္။
ထိုေနာက္မွေ၀သာလီေက်ာက္ေလွကားျမိ့ဳေတာ္ ကံသံုးဆင့္ျမိ့ဳေတာ္၊နီလာပန္းေတာင္ျမိ့ဳ ေတာ္၊ေက်ာက္ပန္းေတာင္ျမိ့ဳေတာ္၊သပိတ္ေတာင္ျမိ့ဳေတာ္၊ပဥၥာျမိ့ဳေတာ္၊စမ ၻ၀က္ျမိဳ့ေတာ္၊
ျခိတ္ျမဳ့ိေတာ္၊ေနရဥၥရာေတာင္ငူျမိ့ဳေတာ္၊ ပရိန္ျမိ့ဳေတာ္၊ေလာင္းၾကက္ျမိ့ဳေတာ္၊ ေျမာက္ဦးျမိ့ဳေတာ္တုိ႔သည္ မင္းစဥ္မင္းဆက္၊ျမိ့ဳစဥ္ျမိ့ဳဆက္္ မင္းငယ္ေပါင္း ၂၉၈ ဆက္စုိးစံသည္ ့ျမိ့ဳရံ ျမိ့ဳငယ္ေပါင္း လက္၀ဲ ၉၉ ျမိ့ဳ၊လက္်ာ ၉၉ ျမိ့ဳတုိ႔ႏွင့္ အစဥ္ဆက္မပ်က္ စည္ကားခဲ့သည္။ တိုင္းျပည္အမည္မွာမဟာ၀ိဟိကရကၡပူရ ဓည၀တိျပည္ ျမိဳ့ကားေျမာက္ဦးျမိဳ့တည္း။ နန္ေတာ္ၾကီးအမည္မွာအာယုဇၥ်ာပူရ မဟာသုဒႆန ေျမာက္ဦးေရႊနန္းေတာ္ၾကီးေပတည္း။
ဤသုိ႔စည္ကားလာခဲ့ေသာ ေျမာက္ဦးရာဇဌာနီၾကီးကို မင္းဗာဘုရင္မင္းျမတ္သည္ ဒြါရ၀တီ သံတြဲ ျမိဳ႔စား မင္းငယ္ဘ၀မွ ဘုရင္္မင္းးျမတ္ၾကီးဘ၀သုိ႔ ကူးေျပာင္းကာ ေျမာက္ဦးနန္းတာ္ၾကီးကုိ သိမ္းျမန္းစုိးစံေတာ္မူေလသည္။
မင္းဗာၾကီးနန္းတက္ၿပီး ၁၅၃၂ ခု၊ ႏိုဝင္ဘာလ လဆန္းစခ်ိန္သို႔ေရာက္ေသာအခါ၊ ေဝသာလီေခတ္ဦးကပင္ ရခိုင္ပိုင္နက္ေၿမၿဖစ္ေသာ ဒကၠားႏွင့္ မူ႐ွိဒါဗဒ္(Mushidabad) ၿမိဳ႕မ်ားသို႔ တစတစဝင္ကာ အပိုင္စီးရန္ ၾကိဳးစားေနေသာ မဟာေမဒင္ကုလားလူမ်ဳိးအား ႏွိမ္ႏွင္းရသည့္အေၿခေပၚေပါက္လာၿခင္းေၾကာင့္၊ မင္းဗာၾကီးသည္ အလံုးအရင္းႏွင့္ခ်ီတက္ခဲ့ရသည္။ အခက္အခဲမ႐ွိဘဲေအာင္ၿမင္စြာ ႏွိွမ္ႏွင္းႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ယင္းအခ်ိန္ မဂိုဘုရင္ မူ႐ႈမာယြန္သည္ မူ႐ွိဒါဗဒ္ (Mushidabad) ၿမိဳ႕၏ေၿမာက္ပိုင္း မိုင္(၈၀)ခန္႔ကြာေဝးေသာ ဂါဝါၿပည္ငယ္ကို လက္ေအာက္ခံအၿဖစ္ၿဖင့္ သိမ္းပိုက္ကာ ယင္းမွာပင္႐ွိေနပါသည္။ ေဒလီနန္းတြင္း႐ႈပ္ေထြးေနၿခင္းေၾကာင့္ ႐ႈမာယြန္သည္ ေဒလီၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ ခ်က္ခ်င္းမၿပန္ႏိုင္ေသးပါ။ ယင္းကဲ့သို႔ေသာအေၿခအေနမွာ ဂါဝါၿပည္ကိုသိမ္းပိုက္မည္ဆိုလွ်င္ အလြယ္တကူၿဖစ္ႏိုင္သည္ဟု မင္းဗာၾကီးသိ၏။ သို႔ေသာ္လည္းမင္းဗာၾကီးသည္ ကိုယ္ပိုင္နယ္ေၿမ ကိုလည္း မက်ဴးေက်ာ္ရ သူ႔ပိုင္နယ္ေၿမ ကိုလည္း မက်ဴးေက်ာ္မေစာ္ကားအပ္၊ မိမိအင္အားၾကီးသည္ဟူ၍ အင္အားနည္းေသာ တဖက္သားကို မတရားမဖိႏွိပ္အပ္၊ ရန္စ႐ွည္တတ္သည္ဟု မိန္႔ေတာ္မူၿပီးလွ်င္ ဂါဝါသို႔ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ၿခင္းမၿပဳခဲ့ပါ။
ထိုမွ်သာမဟုတ္ မင္းဗာၾကီးသည္ မဂိုဘုရင္မာယြန္ႏွင့္ တိုင္းၿပည္နယ္နိမိတ္ အပိုင္းအၿခားကိုသတ္မွတ္ကာ မဟာမိတ္ဖြဲ႔ခဲ့ပါသည္။ ဇေဘာက္သွ်ာ (Zabauk Shah) ဟူေသာဘဲြ႔သည္ မဂိုဘုရင္က မင္းဗာၾကီးအား မဟာမိတ္အၿဖစ္ၿဖင့္ ဆက္ကပ္ေသာဘြဲ႔ၿဖစ္ျပီး။ပန္စီ္(Pensi) သည္ မင္းဗာၾကီးႏွင့္လက္ဆက္ေသာ ႐ႈမာယြန္၏ သမီးေတာ္ၿဖစ္၏။ ပန္စီတယ္(Pensital) ဟူ၍ လည္းေခၚ၏။
ရခိုင္ရာဇဝင္ ၌ “ပဲသီတာ”မင္းသမီးဟုတြင္၏။
မင္းဗာၾကီးနန္းတက္၍ (၂)ႏွစ္ေၿမာက္ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၅၃၃ မွစ၍ မင္းဗာၾကီး၏ သားေတာ္မင္းခေမာင္း နတ္႐ြာလားသည့္ ၁၆၂၂ ခုႏွစ္ထိ၊ ႏွစ္ေပါင္း (၉၀)တိုင္ေအာင္ အဆက္မၿပတ္ဘဲ၊ ရခိုင္ႏွင့္ မဂိုမဟာမိတ္ၿဖစ္ခဲ့ၾကပါသည္။ ယင္းေၾကာင့္ မင္းဖေလာင္းအား စီကင္ဒါလွ်ာ(Siecunda Shah)၊ မင္းရာဇာၾကီးအား ေဆာ္လိမ္လွ်ာ(Selimn Shah) မင္းခေမာင္းအား(Hussein Shah) ဟူေသာဘြဲ႔ကို မဂိုဘုရင္တို႔ မဟာမိတ္အေနႏွင့္ ေပးဆက္ၾကေၾကာင္းေတြ႔ရပါသည္။
ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၆၆၁ သို႔ မေရာက္မီေ႐ွ႕ပိုင္း၌ ၊ ရခိုင္ႏွင့္မဂိုတို႔ ဆက္ဆံေရးအေနအထားကိုၿပန္ၾကည့္လွ်င္ ေဒလီၿမိဳ႕နယ္၌ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၄၉၄ မွ ၁၅၀၀ အထိ၊ ထီးနန္းစိုက္ခဲ့ေသာ ဘာဘာ(Babur) သည္၊ မဂိုႏိုင္ငံကို ေ႐ွးဦးစြာတည္ေထာင္၍ ၊ ထိုမင္းလြန္ၿပီးေနာက္ သားေတာ္ၾကီး ႐ႈမာယြန္(Humayun) သည္ ခမည္းေတာ္၏ အ႐ိုက္အရာကို ၁၅၃၀ မွ ၁၅၅၆ အထိ၊ ထီးနန္းစိုးစံခဲ့ေၾကာင္း၊ ရခိုင္ၿပည္ ၌ ၁၅၃၁ မွ ၁၅၅၃ ခုအထိစိုးစံေသာ ရခိုင္ဘုရင္ မင္းဗာၾကီးႏွင့္ မင္းၿပိဳင္ၿဖစ္ေၾကာင္းေတြ႔ရပါသည္။
မင္းဗာဘုရင္ၾကီးတြင္မိန္ဖုရား ၉ ေယာက္ရွိခဲ့သည္ဟုသမိုင္းမွတ္တမ္းကဆိုသည္။
၁။မိဖုရားေခါင္ၾကိးဖြားမင္းေစာ(ေစာေကာက္မ(၀ါ)ေစာမင္းလွလည္းေခၚသည္)
ယင္းမိဖုရားတြင္သားၾကီးမင္းဒီဃာဖြားျမင္သည္။
၂။မိဖုရားေစာသွ်င္ေစာတြင္ ေဘာေတာ္ေထြးႏွင့္ေဘာေတာ္ေဆြဖြားျမင္သည္။
၃။မိဖုရားၾကီးစိုးမင္း
၄။ေျမာက္မိဖုရား(ျပည္ရွင္မင္းေခါင္ႏွမေတာ္ျဖစ္သည္)
၅။မိဖုရားေစာမ်ိဳစစ္တြင္သမီးေတာ္ေစာဘံုးလတ္ကိုဖြားျမင္သည္။
၆။မိဖုရားေစာဘုန္းထြဋ္တြင္သားသမီးမဖြားျမင္။
၇။မိဖုရားေစာမင္းလပ္တြင္သားသမီးမဖြားျမင္။
၈။မိဖုရားေစာသႏီ ၱတြင္သားေတာ္ခ်စ္ေႏွာင္(ေခၚ)မင္းဖေလာင္းႏွင့္ေစာသႏ ၱာကိုဖြားျမင္သည္
(ေစာသႏ ၱာငယ္နာမည္မွာေငြႏုျဖဴျဖစ္သည္ရခိုင့္သူရဲေကာင္းအမ်ိဳးသမီးတဦးျဖစ္သည္၊ ဗမာစစ္ဘုရင္တပင္ေရႊထီးႏွင့္ေယာက္ဖေတာ္ေက်ာ္ထင္အေနာ္ရထာေျမာက္ဦးေရႊနန္းေတာ္ကိုလာေရာက္
တုိက္ေသာအခါဖမ္းဆီးႏိုင္ေသာသူရဲေကာင္းရခိုင့္အမ်ိဳးသမီးျဖစ္သည္)
၉။မိဖုရားေစာမင္းထြီးတြင္မင္းရန္ေအာင္ႏွင့္မင္းမန္ၾကီး သားႏွစ္ေယာက္ဖြားျမင္သည္။
ရခိုင္ရာဇဝင္ ၌ “ပဲသီတာ”မင္းသမီးဟုတြင္၏။မဂိုဘုရင္ ႐ႈမာယြန္၏ သမီးေတာ္ၿဖစ္၏။ ပန္စီတယ္(Pensital) ဟူ၍ လည္းေခၚ၏။(မိဖုရားစရင္းတြင္မရွိပါ)


...........................................
ရခိုင့္အမ်ိဳးသားေရး ႏိုင္ႏိုင္
ကိုးကား။။ ဆရာၾကီးဦးေ႐ႊဇံ မွတ္တန္း။ဦးေမာင္ထြန္းေအာင္ ရခိုင့္သူရဲေကာင္းအမ်ိဳးသမိးမွတ္တန္းစာအုပ္

23.10.11 | Posted in , , , | Read More »

အတၱပန္းမ်ား လန္းဆန္းခ်ိန္

တိတ္တိတ္နိန္ေက ေထာင္တန္၊
ဆိ္ပ္ဆိပ္နိန္ေက ဝန္ခံ
မထိဘဲ နာႀကင္ရေရဒါဏ္၊
ရီးမ်ားေက ရီႏိူင္
မီးမ်ားေက မီးႏိူင္
အတၱမ်ားလို႕ မတရားနဳိင္၊
မသိသလိုနန္႔ ေပ်ာက္လိုက္ဂါတ္
မေတာ္ပဲလည္း နိန္ရာလု
မသင့္မွန္းလည္း မတြီးတတ္
သူေတာ္ေကာင္းတိ ဝီးဝီးေရွာင္
မေကာင္းေရလူတိက အႏိူင္ရ
နာနာဘဝ မိတ္ဆာေကာင္တိက
ကမၻာႀကီးကို စုိးမိုးလာဗ်ာလ္လား

ထြန္းလင္းစိုး

22.10.11 | Posted in , , | Read More »

(နိဒါန္း) ရခိုင္အမ်ိဳးသားနိုင္ငံေရး ပကတိျဖစ္စဥ္ကို နိုင္ငံေရအရ ရွု႕ျမင္ျခင္း (သုိ႔) အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး လမ္းစရွာေဖြျခင္း

နိုင္ငံေရး သေဘာတရားအရ (Political idea for good objective)၊ ႏိုင္ငံေရး အေတြးအေခၚ စိတ္ကူးစိတ္သန္႕ေကာင္းဟူ၍ အလိုအေလွ်ာက္ ျဖစ္ေပၚသည့္ အေလ့အထမရွိေပ။ ၄င္းလူမ်ိဳး၏ ႏိုင္ငံေရး အေတြ႕အၾကံဳ၊ အက်ပ္အတည္း၊ ပဋိပကၡ၊ အနိ႒ါရံု၊ ျဖတ္သန္းမႈသမိုင္း၊ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံေရး၊ ကမၻာ့နုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲ၊ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားအေပၚတြင္ အေျခခံကာ အျပန္အလွန္ ဆက္စပ္ ခြဲျခမ္းစစ္ျဖာ ရႈးျမင္သံုးသပ္ျခင္းျဖင့္ နိုင္ငံေရး အေတြးအေခၚ ေကာင္းမ်ား ေပၚထြန္းလာၾကသည္။ ၄င္းႏိုင္ငံေရး အေတြးအေခၚမ်ား အေပၚအေျခခံျပီး အရည္အခ်င္းျပည့္ပို႕၊ သမာသမတ္ က်ေသာ မ်ိဳးခ်စ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေဘာင္ေစ့ ေထာင့္ေစ့ ထု ့ဆစ္မြန္းမံ မွသာလွ်င္ လက္ရာ ေျမာက္ေသာ ႏိုင္ငံေရး ရုပ္လံုးေပၚ ထြန္းလာၾကပါသည္။ တနည္းဆိုရေသာ္ အစီုးရေကာင္းမ်ား ေပၚထြန္းလာျခင္းျဖစ္သည္။ အစိုးရေကာင္းမ်ား ဆိုသည္မွာ ျပည္သူ မ်ားကေရြးရွယ္ တင္ေျမွက္ျပီး၊ တိုင္းသူျပည္သားမ်ား၏ အက်ိဳးကိုသာ ေရွ႕ရွုးေဆာင္ရြက္၊ ထိမ္းသိမ္းကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ကာ၊ ေက်ာသားရင္သား မခြဲျခားဘဲ၊ တရားမွ်တစြာ ဥပေဒႏွင့္အညီ စီရင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ အစိုးရကုိဆိုလိုသည္။ အၾကင္အစိုးရ ေကာင္းေပၚေပါက္လာေစရန္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား လြတ္လပ္ေရးကို အလွ်င္တိုက္ယူၾကရ ေပအံုးမည္။
လြတ္လပ္၊ တိုးတက္၊ အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာပိုင္ဆိုင္ေသာႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ ဤကမၻာၾကီးတြင္ ရပ္တည္ႏွိူင္ရန္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးတြင္ (national consciousness)၊ အမ်ိဳးသား အထြ႒္တျမတ္ မဏၭိဳင္ မ်ား၊ ခိုင္မာသည့္ ယံုၾကည္ ခ်က္မ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရးႏိုးၾကားမႈ႕မ်ားရွိ ၾကရေပမည္။ ရခိုင္တို ့၏ႏိုင္ငံေရး အထြ႒္တျမတ္ မဏၭိဳင္ (political value) မွာ လြတ္လပ္ျခင္း၊ တရားမွ်တျခင္း၊ လူ ့သိကၡာ သမာတိႏွင့္ အညီရပ္တည္ ေနထိုင္လိုၾကျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ လူမႈ႕ေရးမဏၭိဳင္ (social value) အျဖစ္ အမ်ိဳးသိလ ႏွစ္ဌာနကိုေစာင့္သိျခင္း ႏွင့္ အဖရခိုင္ျပည္ၾကီးအေပၚ(territory of integrity) ခံယူထားၾကသည္မွာ ဗုဒၵရွင္းေတာ္ ကိုယ္တိုင္ ၾကြေရာက္ခ်ီး ျမွင့္ေတာ္မူ ခဲ့သည့္ ဗ်ာ႒ိပ္ေျမ ျဖစ္သည္။ ျမင့္ျမတ္ တည္ၾကည္သည့္ သူေတာ္စင္ သူေတာ္ျမတ္၊ လက္ရံုးႏွလံုး သုတ ျပည့္စံုေသာ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ကိန္းေအာင္းရာ ေျမျဖစ္သည္။
ရခိုင္အမ်ိဳးသား ႏုိင္ငံေရး ျဖတ္သန္းမႈ႕အတိတ္သမိုင္း၊ လက္ရွိအေနအထား ႏွင့္ အနာဂတ္ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ မ်ားကို ေလ့လာ ဆန္းစစ္ၾကည့္ပါက အဆိုပါ မဏၭိဳင္ၾကီးမ်ားကို ထင္ရွားစြာေတြ ့ျမင္ႏွိုင္ေပသည္။ ဘိစိ ၃၃၂၅ မွ ေအဒိ ၁၇၈၄ ခုထိ မင္းဆက္ေပါင္း ၂၄၃ ဆက္ျဖင့္ ဓည၀တိ၊ ေ၀သာလီ၊ ေလးျမိဳ႕၊ ေျမာက္ဦး စသည့္ ေခာတ္ၾကီး ေလးေခာတ္ျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ ရခိုင့္ဘုရင့္နိုင္ငံေတာ္ကို တည္ေထာင္ ထိမ္းသိမ္း ကာကြယ္ခဲ့ ၾကသည္။
အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး ေတာ္လွန္ေရးသမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္မည္ ဆိုလွ်င္ ေခာတ္ ေလးေခာတ္ေတြ႕ ရေပသည္။ ၁၇၈၄ ခု ့မွ ၁၈၄၃ ခု ့ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ၊ မင္းသားၾကီး ရႊီဘန္း၊ ျမိဳ႕သူၾကီး ေအာင္ေက်ာ္ဇံ၊ ေဒး၀မ္းေအာင္ေက်ာ္ရႊီ တို ့ဦးေဆာင္ေတာ္လွန္ခဲ့ ၾကသည့္ ဗမာနယ္ေရွ႕ႏွင့္ အဂၤလိပ္နယ္ေရွ႕ေမာင္းထုတ္ေရး ရခိုင့္ဘုရင့္ နိုင္ငံေတာ္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး၊ ၁၉၂၀ ခု မွ ၁၉၄၇ ခုထိ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ၊ ဆရာေတာ္ ဦးစိႏၵာ၊ ဆရာေတာ္ ဦးပညာသိဟ၊ ဗိုလ္ၾကီးၾကာလွေအာင္၊ ဘံုေဘာက္သာေက်ာ္၊ဦးသာေက်ာ္ အစရွိသည့္ ေခါင္းေဆာင္းမ်ားက အဂၤလိပ္၊ဂ်ပန္ ႏွင့္ ဗမာနယ္ေရွ႕တိုက္ထုတ္ေရး ရခိုင့္သမတၱနိုင္ငံထူေထာင္ေရး၊ ၁၉၄၈ ခု မွ ၁၉၆၂ ခု ့ထိ ရ.တ.ည ဦးေဆာင္သည့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ ခြင့္ရရွိေရး၊ ပင္လံုစာခ်ဳပ္အေကာင္ အထည္ေဖၚ ေဆာင္ေရး လွုပ္ရွားမႈ႕ ျဖစ္သည္။ ဦးေက်ာင္ဇံရႊိေခါင္းေဆာင္သည့္ ရခိုင္ျပည္ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီ၏ ရခိုင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္နိုင္ငံေတာ္ ထူေထာင္ေရး ႏွင့္ ၁၉၇၀ မွ ယခု ့ကာလအထိ ကိုယ္ပိုင္ လြတ္လပ္ေရး၊ အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာ ပိုင္ဆိုင္ေရး ႏွင့္ ဒီမိုကရက္တစ္ သမၼတႏိုင္ငံေတာ္ ထူေထာင္ေရးပင္ ျဖစ္သည္။ ထင္ရွားေသာ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ ဦးေက်ာ္ျမ၊ ဦးေမာင္တူႏွင့္ ဦးလွထြန္းဗိုလ္ တို႔ျဖစ္သည္။
ယခု ့ေနာက္ပိုင္းထင္ရွားေသာ ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္းမ်ားမွာ ဆရာစံေက်ာ္ထြန္း (ကြယ္လြန္)၊ ဥကၠဌ ခိုင္မိုးလင္း (ကြယ္လြန္)၊ ခိုင္ရာဇာ (ကြယ္လြန္)၊ ၊ ဦးထိန္လင္း၊ ဦးထြန္းေရႊေမာင္၊ အရွင္အရိယ၀ံသ၊ ဦးသိန္းေဖ၊ ဥကၠဌ ခိုင္ရဲခိုင္၊ ေဒါက္တာခင္ေမာင္၊ အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္ ေစာျမရာဇာလင္း ႏွင့္ အျခား ထင္ရွားေသာေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။
၁၉၉၀ ခု ့ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ရခိုင္ ဒီမိုကေရစီအဖြဲခ်ဳက္ ဥကၠဌ ေဒါက္တာေစာျမေအာင္၊ ဦးေအးသာေအာင္၊ ဦးဦးသာဘန္း ႏွင့္၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အနိုင္ရရွိခဲ့ေသာ RNDP မွ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္တို႔သည္ ုအထူးထင္ရွားေသာ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။
၂၀၀၄ ခု ့ရခိုင္ျပည္အမ်ိဳးသားေကာင္စိ (ANC) ဖြဲစည္းလွုပ္ရွားလာျခင္းသည္ ၂၁ ရာစု ့ရခိုင္အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး ေတာ္လွန္ေရးကို ဒီမိုကေရစီ နည္းစနစ္မ်ာျဖင့္မြန္းမံကာ ပိုေမာ္ေခာတ္မွိ တိုးတက္ ေစခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္း၊ မဟာမိတ္မ်ားႏွင့္ အနီးကပ္ဆက္စပ္ လွုပ္ရွားလာ ႏွိုင္ခဲ့သည္။ တနည္းတဖံု ရခိုင္လူငယ္မ်ားကို ႏိုင္ငံေရးႏိုးၾကားေစခဲ့သည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္သစ္အတြက္ ရခိုင္ျပည္ဖြဲစည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ မူၾကမ္းကို ေရဆြဲ ႏွိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေသာ အမ်ီဳးသားေရး ႏိုးၾကားသည့္ လူငယ္လူလပ္ ပိုင္းမ်ားကို အေနာက္တိုင္းႏွင့္ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားသို ့အေျခခ်ေနထိုင္ႏွိုင္ရန္ စြမ္းေဆာင္ ေပးႏွိုင္ခဲ့သည္။
သို႕ေသာ္ ANC ၏ ႏိုင္ငံေရးဦးတည္မ်ားခ်က္ျဖစ္ေသာ ရခိုင္တမ်ိဳးသားလံုး စည္းလံုးညီညြတ္ေရး၊ တန္းတူေရး၊ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပိုင္ဆိုင္ေရး ရရွိရန္အတြက္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ ၾကရေပအံုးမည္။ အထူးသျဖင့္ ANC ၏ ႏိုင္ငံေရး မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ (၁) ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး ေတာ္လွန္းေရး အဖြဲအစည္းမ်ား ညီညြတ္သည့္ ANC မွသည္ ရခိုင္တမ်ိဳးသားလံုးညီညြတ္သည့္ ရခိုင္ျပည္ အမ်ိဳးသား ကြန္ကရက္သို ့(Arakan National Congress) ႏွင့္ (၂) ထိုအမ်ိဳးသားကြန္ကရက္မွသည္ ရခိုင္ျပည္ အမ်ိဳးသားအစိုးရ (Arakan National Government) ဖြဲစည္းႏွိင္ေရး တို ့ကိုဆက္လက္လုပ္ေဆာင္္ၾကရ ေပအံုးမည္။ ၄င္းအမ်ိဳးသားအစိုးရ ဦးေဆာင္ျပီး ဖက္ေပါင္းစံု နည္းေပါင္းစံု၊ ႏိုင္ငံတကာ၊ သံေရးတမံေရး နည္းဗ်ဴဟာမ်ားျဖင့္ျပည္တြင္း ျပည္ပဆက္စပ္ လွုပ္ရွားကာ ရခိုင္ျပည္ လြတ္လပ္ေရးကို တိုက္ယူၾကရ ေပအံုးမည္။
၁၉၈၈ ခု ့ေနာက္ပိုင္းျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပါတီစံုစနစ္ က်င့္သံုးေရး ႏိုင္ငံေရး ေရစီးေၾကာင္း ေျပာင္းလဲလာမွု ့၊ ၁၉၉၄ ခု ့တြင္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢမွ ခ်မွတ္လိုက္ေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားအရ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိရန္အတြက္ လာမွု႔၊ ၁၉၈၉ ခု ့ဗိုလ္ရာဇာႏွင့္ NUPA ပါတိ ေခါင္ေဆာင္မ်ားကို အိႏၵယ စစ္တပ္ ကလုပ္ၾကံသပ္ျဖတ္ျပီးေနာက္ အားနည္းလာေသာ ရခုိင္ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ၁၉၉၀ ေရြေကာက္တြင္အႏိုင္ရ ပါတိ ရခိုင္ဒီမိုကေရစီ အဖြဲခ်ဳပ္ကို အာဏာလဲႊေျပာင္းမေပးျခင္း အေပၚအေျခခံျပီး ေခာတ္သစ္ ရခိုင့္ေတာ္လွန္ ေရးကို တဆင့္ျမွင့္တင္ႏွိုင္ရန္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ ေမရိကတိုက္ေရာက္ ရခိုင္မ်ား ညီလာခံကိုနယူးေယာက္ျမိဳ ့တြင္ က်င္းပခဲၾကသည္။ ၄င္းညီလာခံတြင္ ဖြဲစည္းအုပ္ပံုအေျခခံဥပေဒေရးဆြဲေရး၊ ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီလာခံ က်င္းပေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားဗလသံုးတန္ တည္းေဆာက္ေရး နည္းဗ်ဴဟာမ်ားကို ခ်မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ ၄င္းတိုမွာ (၁) နယ္စပ္ေဒသတြင္အေျခခံ လွုပ္ရွားေနသည့္ အင္အားမ်ားကို စု ့စည္းျပီး စစ္ေရ၊ ႏိုင္ငံေရးအင္အား (အထူးသျဖင့္ ANC) တည္ေဆာက္ရန္။ (၂) ႏိုင္ငံတကာတြင္ေရာက္ရွိ ေနၾကေသာ တပ္သိပညာရွင္မ်ား၊ အလုပ္သမားမ်ားကို စုစည္းျပီး (အထူးသျဖင့္ World Arakan Organization-WAO) ဖြဲစည္းကာ စီးပြားေရး၊ လူမႈ႕ေရး၊ ရခိုင့္ယဥ္ေက်းမႈ႕သမိုင္း၊ စာေပ၊ ဖြံျဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ကာ ရခိုင္ျပည္ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး အတြက္ျပင္ဆင္ရန္။ (၃) ကမၻာ့ရခိုင္ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ား ကြန္ကရက္ (World Arakanese Student and Youth Congress-WASYC) ကိုဖြဲစည္းကာ သတင္းမိဒိယာ ကြန္ယက္၊ ပညာေရးႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္းသစ္မ်ား အျဖစ္ေနရာ ယူလာႏွိုရန္ျပင္ဆင္ရန္။ (၄) ရခိုင္ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ား ႏိုင္ငံတကာတြင္ ဖြင့္လွစ္ ထားရွိကာ သာသနာျပန႔္ ပြားရန္ႏွင့္ (၅) ရခိုင္းလူမ်ိုးမ်ား ႏိုင္ငံတကာတြင္ အေျခခ်ႏွိုင္ရန္ လမ္းမ်ားဖြင့္ေပးရန္ စသည့္ေရွ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားကိုခ်မွတ္ခဲ့ၾကသည္။
အလားတူပင္ ၂၀၀၁ခု တြင္ကာလကတၱားျမိဳ၌ (ALD၊ ALP၊ DPA၊ NUPA) ေလးပါတီ အစည္းအေ၀းကို က်င္းပကာ က်ယ္ျပန္ ့ေသာညီလာခံက်င္းပျပီး အမ်ိဳးသားညီညြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ အေမရိကတြင္ဖြဲစည္းလိုက္ေသာ ညီလာခံက်င္းပေရး ေကာ္မတိႏွင့္ ကာလကတၱားတြင္ ဖြဲစည္းလိုက္ေသာ ေကာ္မတိတို ့ပူးေပါင္းကာ ၂၀၀၄ ခု နယူးေဒလိျမိဳ ့တြင္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားအၾကိဳညီလာခံ ကိုက်င္းပကာ ေအအင္စီကို ဖြဲစည္းႏွိုင္ခဲ့ၾကသည္။
၄င္းအမ်ိဳးသားဗလသံုးတန္ျဖင့္ အျပန္အလွန္ဆက္စပ္ကာ စည္းစနစ္က်စြာ လွုပ္ရွားမည္ဆိုပါလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲ၊ ေဒသတြင္းအေျခအေနႏွင့္ ကမၻာ႔ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲေပၚတြင္ အေျခခံျပီး ရခိုင္ျပည္၏အနာဂတ္သည္ ရခိုင္မ်ား အဆံုးအျဖတ္ေပးရမည့္ အေျခအေနသို႔ မလြဲမသြယ္ ေရာက္ရွိလာပါမည္။
၁၉၄၈ ခု ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရျပီး အခ်ိန္ကစျပီး ယေန ့အခ်ိန္ထိ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား အဖြဲအစည္းမ်ားအၾကားတြင္ အျငမ္းပြားေနၾကေသာ ႏိုင္ငံေရးကိစၥၾကီး သံုးခုရွိသည္။ ၄င္းတို ့မွာ (၁) ဗမာႏွုင့္ပူးေပါင္းေနထိုင္ျပီး အစြမ္းေရာက္မူဆလင္မ်ား (၀ါ) ရိုဟင္းဂ်ာမ်ားက ရခိုင္ျပည္ကို သီးျခားခြဲထုတ္ကာ အီဆလမ္ႏိုင္ငံ ထူေထာင္ရန္ ၾကိဳးစားေနၾကျခင္းကို ကာကြယ္ႏွိုင္မည္ဟု႔ ခံယူထားသည့္အုပ္စု၊ (၂) မူဆလင္မ်ားႏွင့္ပူးေပါင္းျပီး ဗမာမ်ားကို ရခိုင္ျပည္မွတိုက္ထုပ္ကာ ရခိုင္ႏိူင္ငံေတာ္ထူေထာင္ရန္ႏွင့္ မူဆလင္ျပသနာကို ေနာင္ခါလာ ေနာင္ခါေစ်း ေျဖရွင္းရန္ယံုၾကည္သည့္ အုပ္စု ႏွင့္ (၃) ရခိုင္သား အလုပ္ကိုရခိုင္သားမ်ားသာ လုပ္ေဆာင္ေရး (ရခိုင့္စြမ္းအားကိုရခိုင္သားမ်ားျမွင့္တင္ေရး) အလယ္အလပ္ အမ်ိဳးသားေရး လမ္းစဥ္ကို ကိုင္စြဲထား သည့္အုပ္စု႔ မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ဤကိစၥၾကီးသံုးရပ္ကို ညွိးႏုိင္း အေျဖရွာၾကရေပဦးမည္။ အလယ္အလပ္လမ္းစဥ္ကိုေရြးရွယ္ ရေပမည္။ ထိုမွသာအမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ ခိုင္မာျပီး ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး သည့္သခင္စိတ္မ်ားရင့္သန္ လာေပမည္။
ေနာက္အေရးၾကီးေသာ ရခိုင္တို ့၏အျငမ္းပြားေနၾကေသာျပသနာ အရပ္မွာ “ရိုဟိန္းဂ်ာ” ကိစၥကို မည္သို႕ကိုင္တြယ္ၾကမည္နည္းဟူသည့္ျပသနာပင္ျဖစ္သည္။ (Conservative-ေကာင္ဆာေဗးတစ္) ေရွ႕ရိုးစြဲ၀ါဒိ မ်ားက ၄င္းမူဆလင္မ်ားကို ရခိုင္ျပည္က အျပီးအပိုင္ေမာင္းထုတ္ပစ္ရမည္ဟု ့ခံယူထားၾကသည္။ (Liberal-လိုင္္ဘရယ္)တိုးတက္ေသာ အျမင္ရွိသူမ်ားက လူ၀င္မႈ႕ၾကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒအရ တရားနည္း လမ္းက်စြာေျဖရွင္းရန္ စဥ္းစားလာၾကသည္။ မည္သို႕ပင္ဆိုေစကာမူ အစြမ္းေရာက္မူဆလင္မ်ားက ရခိုင္ျပည္ကို “ရိုဟင္ဂ်ာ ိသု႕မဟုတ္ အီစလမ္” ႏိုင္ငံထူေထာင္ရန္ၾကိဳးစားေနၾကျခင္းကို ရခိုင္သားမ်ား စိုးရိမ္ေန ၾကသည္မွာ သဘာ၀က်လွေပသည္။ ဤျပသနာသည္ ၁၉၈၈ ခု ေနာက္ပိုင္း ရုပ္တရက္ေပၚေပါက္ လာေသာ ျပသနာမဟွုတ္ေပ။ မစၥတာ မူဟင္းအလီဂ်က္နက္ (၁၉၄၈ ခု လြတ္လက္ေရးႏွင့္အတူ ပါကစၥတန္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာခဲ့သူ) ဦးေဆာင္ျပီး အိႏၵယႏွင့္ ပါကစၥတန္ သီးျခားလြတ္လပ္ေရး ရယူကာ ေတာင္အာရွတြင္ အီစလမ္း ႏိုင္ငံထူေထာင္ေရးလွုပ္ရွားစဥ္ ကာလကတည္းကပင္၊ ရခိုင္ျပည္ရွိမူဆလင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက မစၥတာ ဂ်က္နက္ ႏွင့္ေတြ ့ဆံုကာ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ၊ ရေသ့ေတာင္နယ္မ်ားကို အေရွ႕ပါကစၥတန္ (ယခု ဘဂၤလားေဒ်(ခ်္) ႏိုင္င္ငံတြင္ထည့္သြင္းရန္ ေဆြးႏြဲခဲ့ၾကသည္။ ရခိုင္မူဆလင္အဖြဲခ်ဳပ္ (Arakan Muslim League) ကိုထူေထာင္ကာ လက္နက္ကိုင္ လွုပ္ရွားခဲ့ၾကသည္။ ၄င္းအက်ိဳးဆက္မ်ားမွာ မၾကာမီက တိုင္းမဂၢဇင္းတြင္ ရခိုင္ျပည္အတြင္းေနထိုင္ၾကေသာ တိုင္းရင္းမ်ားအျဖစ္ “ရိုဟင္းဂ်ာ” မ်ားသာျဖစ္သည္ဟု႔ို ေဖၚျပလာၾကသည္။ အေမရိကန္ေအာက္ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျဗိတိသွ်လႊတ္ေတာ္တြင္ ၾကားနာတင္းသြင္းျခင္းခံလာ ၾကရသည္။ အာရပ္ႏိုင္ငံမ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ ယခုႏွစ္ေမလအတြင္းက တာဂ်ီဆတန္ႏိုင္ငံ တြင္ “Arakan Rohingya Union-ရခိုင္ရိုးဟိန္ဂ်ာ သမဂၢ” ကို အဖြဲအစည္းသံုးဆယ္ေက်ာ္ျဖင့္ ဖြဲစည္းကာ ႏိုင္ငံတကာတြင္ က်ယ္ျပန႔္ စြာလွုပ္ရွား လွ်က္ရွိသည္။
ဤျပသနာမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္၂၀၀၄ ခု နယူးေဒလီ ညီလာခံတြင္ ေပၚလစီ၊ ဗ်ဴဟာႏွင့္ေရွ႕ဆက္ လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားကိုခ်မွတ္ခ့ဲၾကသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာဟုေခၚတြင္ျပီး သီးျခားတိုင္းျပည္ထူေထာင္ရန္ ၾကိဳးစားေနၾကျခင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးျပသနာ မဟုပ္၊ အဂၤလိပ္လက္ထက္ကတည္းကပင္ လူ၀င္မႈ႕ၾကီးၾကပ္ေရး ျပသနာေၾကာင့္ အစုလိုက္အပံုလိုက္၀င္ေရာက္လာျခင္းမွ စတင္ေသာျပသနာျဖစ္သည္။ သို ့ေသာ္ မူဆလင္အစြမ္းေရာက္မ်ားက ရခိုင္သမိုင္းကိုလိမ္လည္ ေရးသားျပီး ရခိုင္ျပည္ကို မူဆလင္တိုင္းျပည္ အျဖစ္ သို ့ေျပာင္းလဲရန္ ၀ါဒျဖန္ ့ခ်ီေနသည့္ကစၥကို အလွ်င္ရွင္းလင္းၾကရပါမည္။ စစ္မွန္ေသာရခိုင္သမိုင္းကို အလွ်င္ ရွင္းလင္းရမည္။ ရခိုင္သမိုင္းရွင္းလင္းပြဲမ်ားကို ကမၻာအႏွံျပဳ႕ လုပ္ၾကရမည္။ စါအုပ္မ်ားထုပ္၀ယ္ၾကရမည္။ ဥပမာအားျဖင္ ၂၀၀၅ ခု ့ႏွစ္ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်ဴလာေလာင္ကြန္း တကၠသိုလ္ႏွင့္ ေအအင္စီပူးတြဲျပဳ႕လုပ္သည့္ (Forgotten Kingdom of Arakan) ရခိုင္သမိုင္းရွင္းလင္းပြဲႏွင့္ ၂၀၀၉ ခု ့ႏွစ္တြင္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံေရာက္ ရခိုင္မ်ားျပဳလုပ္သည့္ ရခိုင္သမိုင္းရွင္းလင္းပြဲ မ်ားကမ်ားစြာထိေရာက္မႈ႕ရွိခဲ့ေပသည္။ သို ့ေသာ္ ထိုသမိုင္းရွင္းလင္းပြဲမ်ားႏွင့္ မလံုေလာက္ေသးေပ။ အေမရိက၊ ဥေရာပ၊ အာရွႏိုင္ငံႏွင့္ ရခိုင္ျပည္၊ ဗမာျပည္တ႔ို တြင္ မ်ားစြာေသာ ရခိုင္သမိုင္း ရွင္းလင္းပြဲမ်ား ျပဳ႕လုပ္္ၾကရေပအံုးမည္။ တဖက္တြင္ ရခိုင္ႏွင့္ေအးအတူ ပူအမွ်ေနထိုင္လိုၾကေသာ မူဆလင္ မ်ားကို လူ၀င္မႈ႕ၾကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒရွဳ႕ေထာင့္ႏွုင့္ လူ ့အခြင့္အေရး ရွု႕ေထာင့္က စဥ္းစားၾကရေပမည္။
အစြမ္းေရာက္မူဆလင္မ်ား၏ ရခိုင္ျပည္ကို အီစလမ္တိုင္းျပည္ ထူေထာင္ရန္ၾကိဳးစားေနၾကသည့္ ရန္ကို ေလွ်ာ့တြက္၍မရေပ။ ေဆာ္ဒီအာေရဘီးယား၊ မေလးရွား ႏွင့္ ဘဂၤလားတြင္ သိန္းေပါင္းမ်ားစြာေရာက္ရွိေနေသာ မူဆလင္မ်ား၊ ထိုင္း၊ အေမရိက၊ ဥေရာပႏွင့္ အေရွ႕အလည္ပိုင္း တြင္ေရာက္ရွိေန ၾကေသာႏိုင္ငံေရး အဖြဲအစည္းမ်ား ဆက္စပ္လွုပ္ရွားေနၾကျခင္းသည္မွာ အနာဂါတ္ရခုိင္လူမ်ိဳးတည္တ့ံေရးကို စိန္ေခၚေနေပသည္။
ရခိုင္နိုင္ငံေရးပါတီအဖြဲအစည္းမ်ားတြင္ တဖြဲ႕တပါတိ ေခါင္းေဆာင္တဦး ျဖင့္လုပ္ေဆာင္ မွသာေအာင္ျမင္မည္ဟု ့ခံယူၾကသည့္ (conservative) ေရွ႕ရိုးစြဲ၀ါဒိမ်ား ႏွင့္ အမ်ားစုဆႏၵႏွင့္ စုေပါင္း ဦးေဆာင္မႈ႕စနစ္ျဖင့္လုပ္ေဆာင္မွသာ ေအာင္ျမင္မည္ဟု ့ယံုၾကည္ၾကသည့္ (liberal) တိုးတက္ေသာ အျမင္ရွိေသာအုပ္စုဟု ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စားေတြ ့ရွိႏွိုင္သည္။ ေကာင္ဆာေဗးတစ္တို ့သည္ စစ္ေရးသည္သာလွ်င္ အဓိကဟုခံယူၾကျပီး လိုင္ဘရယ္တို႕ စစ္ေရးတို႕သည္ ႏိုင္ငံေရး ၾသဇာတည္ေဆာက္ ရန္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ေသာ တိုက္ခိုက္ေရး၊ကာကြယ္ေရး အင္းတခုျဖစ္သည္ဟု ခံယူထားၾကသည္။ ေအအင္စီသည္ လိုင္ဘရယ္ မူ၀ါဒ၌အေျခခံ ေပါက္ဖြာလာရကား၊ ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရးတြင္သာမက သံတမံေရး၊ သတင္းမိဒိယာ၊ မဟာမိတ္ ႏွင့္ႏိုင္ငံတကာေရးရာမ်ား၊ ျပည္တြင္းျပည္ပအင္အားမ်ားပါ အေရးၾကီးေၾကာင္း ခံယူထားၾကသည္။ ေအအင္စီ၏ ခံယူခ်က္၊ ယံုၾကည္ခ်က္၊ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္အျပည့္ျဖင့္ အလယ္အလပ္ မ်ိဳးခ်စ္၀ါဒတြင္ အေျခခံျပီးေပါက္ဖြားလာေသာ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရး တပ္ေပါင္းစုၾကီးျဖစ္သည္။ ကိုယ့္ေျခေထာက္ေပၚကိုယ္ ရပ္တည္ျပီး အမ်ိဳးသားအေျခခံအင္အားမ်ား ေတာင့္တင္း၊ အရည္အခ်င္းျပည့္၀လာမွသာလွ်င္ ရခိုင့္ ကံၾကမၼာကိုရခိုင္သားမ်ားဖန္တီးႏွိုင္မည္ဟုယံုၾကည္သည္။
ရခိုင္အဖြဲအစည္းမ်ားတြင္မည္ဟုိ႕ပင္ မတူကြဲျပားမႈမ်ားရွိေစကာမူ ၄င္းအင္းအားမ်ား၏တူညီေသာ အခ်က္မွာ ရခိုင္ျပည္ကို ရခိုင္သားမ်ားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးပင္ ျဖစ္သည္။ မဟာဗ်ဴဟာတူညီလွ်င္ နည္းဗ်ဴဟာမ်ားကို အခ်ိန္ယူ စိတ္ရွည္သည္းခံ ညွိႏွိုင္းယူျပီး တူညီသည့္အခ်က္မ်ားကို ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မည္ဆိုပါက မၾကာေသာကာလတြင္ (Arakan National Congress) ရခိုင္ျပည္အမ်ိဳးသားကြန္ကရက္ကို ခၚယူက်င္းပ ႏွုိုင္ၾကပါလိမၼည္။ လူတန္းစားေပါင္းစံု၊ အလႊာေပါင္းစံု၊ ပါတီအဖြဲအစည္းေပါင္းစံု၊ ေက်ာင္းသား၊ လူငယ္၊ အမ်ိဳးသမီး၊ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ ရဟန္းရွင္လူ၊ တတ္သိပညာရွင္မ်ားပါမက်န္ တမ်ိဳးသားလံုးပါ၀င္လႈပ္ရွားႏွိုင္သည့္ ကြန္ကရက္ဖြဲစည္းႏွိုင္မွသာလွ်င္ ရခိုင္လူမ်ိဳး မ်ား၏ အနာဂါတ္လြတ္ေျမာက္ေရးကို ေမွ်ာ္မွန္းႏွိုင္မည္ျဖစ္သည္။ လက္ရွိလုပ္ေ ဆာင္ေန ၾကေသာ   ေအအင္စီ၊  ေအအလ္ပိ၊ ဒိပိေအ၊ အန္ယူပိေအ၊ ေအအလ္ဒီ၊ ရခိုင္အမ်ိဳးသားဖြံျဖိဳးေရး ပါတီတို ့သည္ အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးလွုပ္ရွားမႈ၏ အျမဴတည္ ပါတိအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသာ ျဖစ္သည္။ ထိုအျမဴတည္ပါတိ အဖြဲအစည္း မ်ားျဖင့္စုစည္း တည္ေဆာက္ထားသည့္ အင္အားၾကီးမားသည့္ အမ်ိဳးသားအင္အား (national institute) သာလွ်င္ အမ်ိဳးသားညီညြတ္ေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး ကိုစြမ္းေဆာင္ႏွိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ထိုအေျခအေနကို မေရာက္မွီၾကားကာလအတြင္း လက္ရွိ မည္သည့္ပါတိအဖြဲအစည္းကမွ တမ်ိဳးသားလံုး ညီညြတ္ေရးႏွင့္ ရခိုင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးကို စြမ္းေဆာင္ ေပးႏွိုင္လိမၼည္မဟွုတ္ေပ။
၄င္းကြန္ကရက္ေပၚေပါက္လာေစရန္ ေအအင္စိ၏ ပထမအဆင့္ ၾကိဳးစားေဆာင္ရြက္ခ်က္မွာ ၂၀၀၆ ခု ႏွင့္ ၂၀၁၁ ခု တြင္ ရခိုင္၊အိႏၵယ၊ ဘဂၤလား သံုးပြင့္ဆိုင္သည့္ ေနရာတခု႔တြင္ စစ္အင္အား ၅၀၀ ျဖင့္ အေျခခံထိမ္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ ထားရွိျပီး စစ္ေရး ႏိုင္ငံေရး တည္ေဆာက္ကာ ျပည္တြင္းထိုးေဖါက္ေရး၊ စည္းရံုးေရး၊ လူထု ့အက်ိဳးျပဳလုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ေရး ႏွင့္သင္တန္း ေက်ာင္းမ်ားဖြင့္လွစ္ရန္ အပတ္တကုပ္ ၾကိဳးစားခဲ့ၾကသည္။ သို ့ရာတြင္ ၂၀၀၇ ခု ့ႏွစ္ ANC-S & ARRC ရံုးကို အၾကမ္းဖက္၀င္ေရာက္ သိမ္းပစ္ျခင္း ႏွင့္ ၂၀၁၁ ခု ႏွစ္တြင္တဖန္ မဆင္မျခင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ရဲတိုင္ဖမ္းဆီး၊ ရံုးကိုသိမ္းပစ္ၾကျခင္းတို႔သည္ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး လွုပ္ရွားမႈ လုပ္ငန္းမ်ား ႏွင့္ အမ်ိဳးသားကြန္ကရက္ ေပၚေပါက္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားကို အထူးထိခိုက္ေစခဲ့သည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားကို ့ကြ်န္သက္ရွည္ေစရန္ တနည္းတဖံု ပံ့ပိုးေပးရာ ေရာက္ေပသည္။ အကယ္၍ ထိုလုပ္ငန္းမ်ားေအာင္ ျမင္ခဲ့ပါက ေအအင္စီသည္ ၂၀၁၃ တြင္ ကမၻာ့ရခိုင္မ်ား ညီလာခံကိုေခၚယူကာ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ကြန္ကရက္ကိုဖြဲစည္းႏွိင္မည္ျဖစ္သည္္။
တဖက္တြင္ ေအအင္စီ ႏွစ္ျခမ္းကြဲခဲ့ျခင္း၊ အန္ယူပိေအ ႏွစ္ျခမ္းကြဲခဲ့ျခင္း ၊ေအအာလ္ပိပါ တိ   ေအအင္စိက ႏွုပ္ထြက္ခဲ့ျခင္းတို ့သည္ ေအအင္စီ၏ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး လွုပ္ရွားမွု ့လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားကို ေႏွာင့္ေႏွးေစခဲ့သည္။ သို ့ရာတြင္ ေအအင္စီကခ်မွတ္ထားေသာ ေပၚလစီ၊ မူ၀ါဒ လမ္းစဥ္ႏွင့္ ဗ်ဴဟာ မ်ားသည္ လက္ေတြ ့က်ျပီး ေခာတ္စနစ္ႏွင့္ ကိုက္ညီကာ ရခိုင္တမ်ိဳးသားလံုး၏ ဆႏၵ၊ လိုုလားခ်က္မ်ားႏွင့္ ယေန႔အခ်ိန္ထိ ကိုက္ညီဟပ္စပ္ေနေပသည္။ 
အခ်ိန္အတိုင္းအတာတခုထိ ေအအင္စီေခါင္းေဆာင္းမ်ား ၾကံ့ၾက့ံခံရပ္တည္ကာ ထိုအက်ပ္ အတည္းမ်ားကို ေက်ာ္လႊားကာ ေအအင္စီႏွစ္ျခပ္း ေပါင္းျပီး ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကရင္နီေဒသရွိ ရခိုင္လူငယ္တပ္ မ်ားႏွင့္ လက္တြဲကာ ျပည္တြင္း ျပည္ပအင္အားမ်ား၊ တပ္သိပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ညွိႏွိုင္းကာ ကြန္ကရက္ ညီလာခံကို ေခၚယူက်င္းပႏွိုင္မည္ ဆိုလွ်င္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး လွုပ္ရွားမႈ ေအာင္ျမင္မႈဗ်ဴဟာ ပထမအဆင့္ေအာင္ျပင္ျပီဟုဆိုႏွိုင္ေပသည္။
ဤၾကားကာလတြင္ ေအအင္စီကခ်မွတ္ က်င္းသံုးေနသည့္ ရင္တြင္းဆြဲသြင္းေရးမူကို အားလံုး ေက်ညက္ၾကရန္ႏွင့္ လိုက္နာက်င့္သံုးၾကရန္လိုအပ္ေပသည္။ မည္သူမပါရ၊ မည္သည့္အဖြဲအစည္းကို မသြင္းရ စသည္ျဖင့္ ဘက္ေဘာင္ ခြဲျခားမႈမ်ားကို စြန႔္လႊတ္ကာ ရခိုင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး အတြက္လႈပ္ရွား စြမ္းေဆာင္ေနၾကသူမ်ား၊ အဖြဲအစည္း မွန္သမွ်ေနရာအလိုက္၊ အဆင့္အလိုက္ပါ၀င္ ခြင့္ေပးၾကရေပမည္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို လက္ေတြ႔က်င့္သံုးၾကရေပမည္။ အနည္းစုဆႏၵကို အသိအမွတ္ျပဳျပီး အမ်ားဆႏၵကို အေကာင္အထည္ ေဖၚၾကရေပမည္။ ထိုမွတဆင့္ နားလည္မႈရယူကာ ခိုင္မာသည့္ အျပန္အလွန္ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ ၾကရေပမည္။
တဖန္ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္ အျငမ္းပြားလွ်က္ရွိၾကသည္မွာ ရခိုင္ျပည္သည္ အလြန္ေသး ငယ္သည့္အတြက္ ကိုယ္ပိုင္ႏိုင္ငံထူေထာင္ရန္ ျဖစ္ႏွိုင္ပါမည္လား ဟူသည့္ကိစၥပင္ျဖစ္သည္။ အိမ္နီးခ်င္း နိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ဘဂၤလားႏွင့္ အိႏၵယႏိုင္ငံတို ႔တြင္အဆမတန္ တိုးပြားလာေသာ လူဦးရည္ ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္သို ့လွိမ္ ၀င္လာေသာ မူဆလင္မ်ာရံကိုကာကြယ္ႏွိုင္ပါမည္လား စသည့္မရွင္းမလင္းသည့္ျငမ္းခံုမႈ႕ မ်ားရွိေနၾကပါသည္။
ရခိုင္ျပည္သည္ အခ်ဳပ္အခ်ာႏိုင္ငံအျဖစ္ရပ္တည္ပါက ႏွစ္ ၂၀ တတြင္း စကၤာပူႏိုင္ငံထက္ တိုးတက္လာမည္ ျဖစ္သည္။ ေပါမ်ားေသာ သယံဇာတ၊ ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ ့စေသာ (Natural resources )မ်ား ၊ ရိုးသား ၾကိဳးစား ထက္ျမက္ေသာ လူသားရင္းျမစ္ (Human resources)တို ့သည္ ထိုဖြံျဖိဳးတိုးတက္မႈတို႕၏အေျခခံမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ စက္မႈ၊ နည္းပညာႏွင့္ ေငြအရင္းအနီးမ်ားသည္ ဤေခာတ္တြင္ရွားပါးခက္ခဲေသာ အရာမ်ားမဟွုတ္ေတာ့ေပ။
ႏိူင္ငံတကာ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ရခိုင္ျပည္သည္ ကုလသမဂၢအဖြဲ၀င္ ႏိူင္ငံျဖစ္လာသည့္အတြက္ တဖက္က်ဴးေက်ာ္ရန္ကို ကာကြယ္ႏွိုင္ပါသည္။ ေၾကး၊ေရ၊ေလ ကာကြယ္ေရး တပ္မ်ားက စနစ္တက် အကာအကြယ္ေပးႏွိင္ပါသည္။
လူ၀င္မႈ႕ၾကီးၾကပ္ေရး ဌာနမ်ားသည္လည္း ရခိုင္ျပည္ထဲေရး ၀န္ၾကီးေအာက္တြင္ရွိရကား လူ၀င္မႈ႔ၾကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒႏွင့္ စနစ္ကို ေသခ်ာစြာခ်မွတ္ ထိမ္းခ်ဳပ္ပါက တိုင္းျပည္၏လူ၀င္မႈ႔ စနစ္ကို ထိမ္းခ်ဳပ္ ႏူိင္ပါသည္။ ထိုလြတ္လပ္ခိုင္မာေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္လာမွသာလွင္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ကမၻာအလယ္တြင္ သိကၡာရွိစြာ ရပ္တည္လာႏွိုင္ၾကေပလိမၼည္။ အရွင္းဆံုးဆိုရလွ်င္ “ရခိုင္ျပည္ကို ရခိုင္သားမ်ားသာ အုပ္ခ်ဳပ္ရလွ်င္ လူ၊နပ္၊ ျဗမၼာ သတၱ၀ါအားလံုး ျငိမ္းခ်မ္းေပ်ာင္ရႊင္မွု ့အလံုးစံုကို ျဖည့္စည္းေပးႏွိုင္သည့္ ဘုံမိနပ္သံေျမ” ျဖစ္လာမည္မွာ ေျမၾကီးလက္ခပ္မလြဲေပ။
ယခင္သမိုင္းတေလွ်ာက္တြင္ ရခိုင္ဘုရင္မင္းျမတ္မ်ားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ျပန္ၾကည့္လွ်င္ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ကာကြယ္အုပ္ခ်ဳပ္ႏွိုင္ရံုသာမက အေနာက္တြင္ ဘဂၤလား၊ မဂိုအင္ပါယာႏွင့္ အေရွ ့တြင္ သံလွ်င္၊ ပဲခူး၊ ဇင္းေမ (ယခု႔ ခ်င္းမိုင္၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ) ႏွင့္ မာလာကာ (မေလးရွားႏိုင္ငံ) ကိုပင္လွ်င္ ၾသဇာသက္ေရာက္ ခဲ့ၾကသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကသည္။ အာရပ္၊ ေပၚတူဂီ၊ ေဒ်(ခ်္) တို ့ႏွင္ သံတမံေရး၊ စစ္ေရးႏွင့္ ကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရ အပါအ၀င္ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ သိပံၸနည္းပညာမ်ားကို ဖလွယ္ခဲ့ၾကသည္။ ဂ်ပန္ဆာမူရိုင္းမ်ားကိုပင္လွ်င္ ေၾကးစားစစ္သားမ်ား ခန္႔အပ္ကာ ဘုရင့္ကာကြယ္ေရးတပ္မ်ားကို အင္္အား ျဖည့္တင္းႏွိုင္ခဲ့သည္။
ေနာက္ဆံုးအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ မဟာသမၼတရာဇာမင္းသည္ ႏိုင္ငံတကာ ဗဟုသုတျပည့္စံု သူတဦးျဖစ္သည္။ စည္းမ်ဥ္းခံဘုရင္ စနစ္ကိုက်င္းသံုးကာ နန္းေတာ္ေရွ ႔တြင္ ဟစ္တိုင္မ်ားထားရွိျပီး ျပည္သူလူထုအသံ ကိုနားေထာင္ကာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ မင္းျမတ္တပါးျဖစ္ပါသည္။ မဟာသမၼတရာဇာမင္းႏွင့္ေခာတ္ျပိဳင္ ၁၇၇၆ ခုတြင္ အေမရီကန္တို႔သည္ အဂၤလိပ္ကို လြတ္လပ္ေရးေက်ညာခဲ့သည္။
၀ိထူရီယဘုရင္မၾသဇာကို ဖိဆန္ခဲ့ၾကသည္။ ရခိုင္ျပည္ဗမာလက္ေအာက္သို႔က်ေရာက္ျပီး သံုႏွစ္အၾကာတြင္ အေမရိကန္ေတာင္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား ၁၇၈၇ ခုႏွစ္တြင္ ေဖလိတာဖီးယား၌ ဖြဲစည္းအုပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ ကို ေရးဆြဲကာ သမၼတစနစ္ကိုက်င့္သံုးခဲၾကသည္။ ၁၇၉၀ ခုျပင္သစ္   ေတာ္လွန္ေရးျဖင့္ လူ၀ီဘုရင္ကို ခါင္းျဖတ္ သတ္ကာ ျပည္သူ႕ နိုင္ငံေတာ္ မတည္ေထာင္မွီ ကတည္းကပင္ ရခိုင္တို႔သည္ စည္းမ်ဥ္းခံဘုရင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတည္ေဆာက္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ဲ့ၾကသည္။
အလားတူပင္ လက္ရွိကာလ ၂၁ ရာစု အမိ်ဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး၊ရခိုင္သမၼတႏိုင္ငံေတာ္ ထူေထာင္ေရးကို ဦးေဆာင္ေနၾကေသာ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္းမ်ားသည္ ကမၻာ့ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေန၊ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ား၏ နိုင္ငံေရးအေျခအေန၊ ျမန္မာျပည္ႏိုင္ငံေရး အေျခအေန၊ ဘ၀တူခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ မြန္၊ ရွမ္း၊ ကရင္နီႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရ အေျခအေနႏွင့္ ရခိုင္တလူမ်ိဳးသားလံုး လိုလားခ်က္ဆႏၵကို သိနားလည္ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ အိႏၵယႏွင္တရုပ္ အင္အားၾကီးထြားလာမႈ၊ အေမရိကန္ ဦးေဆာင္ေသာ အေနာက္အုပ္စုႏွင့္ တရုပ္တို႔ စီးပြါေရး စစ္ေရး ႏိုင္ငံေရး အားျပိဳင္လာမႈ႕ေၾကာင့္ေပၚေပါက္လာ မည့္ႏိုင္ငံေရး အခြင့္အလမ္းမ်ား။ တဖက္တြင္ရခိုင္မွ တရုပ္ႏိုင္ငံသို႔ေဖါက္လုပ္မည့္ ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ ပိုက္လိုင္းၾကီးမ်ားႏွင့္ ဆက္ႏြယ္သည့္ ၂၁ ရာစုေလာင္စာဆီ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ေပၚထြန္းလာမည့္ ႏိုင္ငံေရး အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရႏိုးၾကားလာေသာ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ အေျခအေနကို အမွီအရဆုပ္ကိုင္ကာ လက္ရွိ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး လမ္းစမ်ားကိုရွာေဖြမွသာလွ်င္ အက်ိဳးရွိမည္ဟု ယံုၾကည္ထားၾကသည္။ ဒီေရသည္လူကို မေစာင့္သကဲ့သို႕ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံေရးေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး အခြင့္အလမ္းမ်ားသည္လည္း ကြ်ႏွုပ္တို႔ကို ေစာင့္ဆိုင္းေနလိမၼည္မဟွုတ္ေပ။ လုပ္သင့္ လုပ္ထိုက္ေသာ အလုပ္ကို လုပ္ရမည့္အခ်ိန္တြင္ရဲရင့္ ျပတ္သားစြာလုပ္ေဆာင္ၾကရေပလိမၼည္။
ရခိုင္တို႔သည္ ႏွစ္ေပါင္းငါးေထာင္ေက်ာ္ ကိုယ္ထီးကိုယ္နန္း ကိုယ့္မင္းကိုယ့္ခ်င္းႏွင့္ေနလာခဲ့ သည့္ေရႊေခာတ္၊ ႏွစ္ေပါင္းသံုရာနီးကပါး ခါးသည္းနာက်ည္းစြာ ကြ်န္ျပဳအုပ္ခ်ဳပ္ခံေနရသည့္ အႏွိမ္္ခံကြ်န္ဘ၀၊ ႏွင့္ လက္ရွိအမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး လွုပ္ရွားမႈ႔ ေခာတ္သမိုင္း၏ အနိဌာရံု၊ ဆိုးေမြ၊ ပဋိပကၡ၊ အက်ပ္ အတည္းမ်ားႏွင့္ အနာဂတ္ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ားသည္ ယခုအခါ စုစည္းေပါင္းဆံုကာ ရခိုင္အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး သမိုင္း စာမ်က္ႏွာသစ္ဖြင့္လွစ္ရန္ ေတာင္းဆိုေနျပီျဖစ္သည္။
ထိုအမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးလမ္းစ မ်ားကိုရွာေဖြႏွိုင္ရန္ “ရခိုင္အမ်ိဳးသားနိုင္ငံေရး ပကတိျဖစ္စဥ္ကို နိုင္ငံေရအရ ရွု႕ျမင္ျခင္း (သုိ႔) အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး လမ္းစရွာေဖြျခင္း” စာတမ္းျဖင့္ အတိတ္၊ ပစၥဳပၸန္၊အနာဂါတ္ သံုးပိုင္းခြဲကာ အခန္း ၂၀ ျဖင့္ ေရးသားတင္ျပထားပါသည္။ ဆက္လက္ျပီး ရခိုင့္ဘုရင့္နိုင္ငံေတာ္ တည္တန္းစဥ္အခါက ႏိုင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ ဘာသာေရး လူမႈေရး ႏွင့္ လူဦးေရတိုးပြားတို႔ကို ဆက္လက္ ေဖၚျပလားပါမည္။


(မွတ္ခ်က္) ။ ။ဤစာတန္းတြင္ထည့္သြင္းေရးသားတင္ျပခ်က္မ်ားသည္ စာေရးသူ၏အာေပၚသာျဖစ္သည္။ မည့္သည့္အဖြဲအစည္းႏွင့္မွ်မသက္ဆိုင္ေပ။

ညီညီလြင္ (၂၇၊၀၇၊၂၀၁၁)

19.10.11 | Posted in , , | Read More »

ကမ္းေပ်ာက္သူ

ကံႀကမၼာေလာင္အိုနန္႕
ႏွလံုးသားရြက္လႊင့္သူ
မာယာလိႈိုင္းလံုးႀကား
ေဝဒနာမုန္းတိုင္းက
အလိႈင္းလိႈိင္းနန္႔ မာန္ဆင္
အခ်စ္ဆိုေရသမုဒ္ျပင္မွာ
အျပဳံးကိုအားကုန္ဖြင့္လို႔
ဇာေလာက္ပင္.....ငါကူးကူး
အို......ကမ္းျခီ
မင္းကို ဇာခါတြီဖို႕ေလး.....။

..................
ျမတ္ခိုင္

19.10.11 | Posted in , , | Read More »

ထင္ျမင္ခ်က္ပီးလာသူမ်ား

ပို႔စ္တင္စေခ်တိ